Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

hujus genĕris C

  • 1 hasta

    hasta, ae, f. [st2]1 [-] bois de lance, hampe de javelot. [st2]2 [-] lance, pique, javeline, javelot, trait, dard. [st2]3 [-] encan, vente publique (annoncée par une pique enfoncée en terre). [st2]4 [-] thyrse. [st2]5 [-] sceptre. [st2]6 [-] baguette (du centumvir). [st2]7 [-] sorte de comète.    - hastam ponere: planter la pique (pour annoncer une vente), annoncer une vente aux enchères.    - sub hasta vendere, Liv. 23, 38, 7: vendre aux enchères.    - ad hastam publicam numquam accessit, Nep. Att. 6, 3: jamais il ne vint à une vente aux enchères.    - abjecit hastas, Cic. Mur. 21.45: il a quitté la partie (il a perdu courage, il a jeté le manche après la cognée).    - pura hasta, Plin. 7, 28, 29, § 102: javelot sans fer (pour récompenser les soldats)    - hastae hujus generis assueverant, Liv. 24, 18, 10: ils prenaient part d'habitude à ce genre de vente.    - jus hastae adversus inopes inclementer agere, Tac. A. 13, 28: exercer durement le droit de saisie contre les pauvres.    - hasta (pampinea): thyrse.
    * * *
    hasta, ae, f. [st2]1 [-] bois de lance, hampe de javelot. [st2]2 [-] lance, pique, javeline, javelot, trait, dard. [st2]3 [-] encan, vente publique (annoncée par une pique enfoncée en terre). [st2]4 [-] thyrse. [st2]5 [-] sceptre. [st2]6 [-] baguette (du centumvir). [st2]7 [-] sorte de comète.    - hastam ponere: planter la pique (pour annoncer une vente), annoncer une vente aux enchères.    - sub hasta vendere, Liv. 23, 38, 7: vendre aux enchères.    - ad hastam publicam numquam accessit, Nep. Att. 6, 3: jamais il ne vint à une vente aux enchères.    - abjecit hastas, Cic. Mur. 21.45: il a quitté la partie (il a perdu courage, il a jeté le manche après la cognée).    - pura hasta, Plin. 7, 28, 29, § 102: javelot sans fer (pour récompenser les soldats)    - hastae hujus generis assueverant, Liv. 24, 18, 10: ils prenaient part d'habitude à ce genre de vente.    - jus hastae adversus inopes inclementer agere, Tac. A. 13, 28: exercer durement le droit de saisie contre les pauvres.    - hasta (pampinea): thyrse.
    * * *
        Hasta, huius hastae. Plaut. Lance, Picque, ou Javeline.
    \
        Hastam abiicere. Cic. Quicter la bataille.
    \
        Hastae ea quae publice venundabant, subiiciebant veteres. Cic. Une lance Romaine, laquelle estoit plantee et fichee en la place publique, quand on vendoit quelque chose par criees ou decret, ou que l'on faisoit quelque location publique.
    \
        Subire sub hasta. Plaut. Estre vendu au plus offrant et dernier encherisseur, ou par decret, Estre subhasté.
    \
        Hasta, pro ipsa venditione bonorum. Cic. Subhastation.
    \
        Hasta Pompeii. Cic. La subhastation ou vente publique des biens de Pompee.
    \
        Hasta Caesaris. Cic. La vente publique faicte par le commandement et decret de Cesar.
    \
        Summouere aliquem ab hasta. Liu. Ne le recevoir point à mettre à pris, ou à mettre enchere.

    Dictionarium latinogallicum > hasta

  • 2 vehementia

    vĕhĕmentĭa, ae, f. [st2]1 [-] véhémence, ardeur, passion, impétuosité. [st2]2 [-] force, intensité, énergie.    - inter hujus generis et illius superioris vehementiam hoc interest, Cornif. rhet. 4, 26: entre la force de cette figure de rhétorique et celle de la précédente, il y a cette différence.
    * * *
    vĕhĕmentĭa, ae, f. [st2]1 [-] véhémence, ardeur, passion, impétuosité. [st2]2 [-] force, intensité, énergie.    - inter hujus generis et illius superioris vehementiam hoc interest, Cornif. rhet. 4, 26: entre la force de cette figure de rhétorique et celle de la précédente, il y a cette différence.
    * * *
        Vehementia, vehementiae. Plin. Vehemence.
    \
        Vehementia odoris. Plin. Fort grand odeur.

    Dictionarium latinogallicum > vehementia

  • 3 jejunus

    jējūnus, a, um
    1) ничего не евший (ita j., ut ne aquam qu-idem gustarim C)
    2)
    а) голодный, изголодавшийся ( jejuna fessaque corpora L)
    б) испытывающий жажду, жаждущий ( vilem aquam jejuno negare Prp)
    3) сухой, скудный, бесплодный ( ager C); бедный ( corpora suco jejuna Lcr); малочисленный, незначительный ( sanies V); бессильный, немощный, ничтожный ( anĭmus C); жалкий, пустой ( calumnia C); бессодержательный или вялый (concertatio verborum, oratio C)
    4) тощий, перен. скучный (sc. prator C)
    5) чуждый, несведущий ( hujus genĕris C)

    Латинско-русский словарь > jejunus

  • 4 definio

    dēfīnĭo, īvi, ītum, 4, v. a.
    I.
    To bound, to set bounds to; to limit, terminate, define (for syn. v. decerno—freq. in Cic.).
    A.
    Lit.:

    ejus fundi extremam partem oleae directo ordine definiunt,

    Cic. Caecin. 8, 22; cf. id. Rep. 2, 6:

    orbes caeli aspectum nostrum definiunt,

    id. Div. 2, 44; cf. id. N. D. 2, 40:

    orbem terrarum (loca),

    id. Balb. 28, 64;

    imperium populi R.,

    id. Sest. 31, 67 al. —
    B.
    Trop.
    1.
    To designate by limiting; to limit, define, determine; to explain (cf. circumscribo, no. II. A.):

    genus universum brevi circumscribi et definiri potest,

    Cic. Sest. 45, 97; cf. id. de Or. 1, 16, 70:

    universam et propriam oratoris vim,

    id. ib. 1, 15:

    definienda res erit verbis et breviter describenda,

    id. Inv. 1, 8 fin.; cf. Cic. Rep. 1, 24; 2, 31 fin.: omitto innumerabiles viros, etc.... unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc., this only I declare, etc., id. ib. 1, 1 fin.: probe definitur a Stoicis fortitudo, cum eam virtutem esse dicunt propugnantem pro aequitate, id. Off. 1, 19; 1, 27, 96; id. Fin. 2, 2 et saep.:

    nec uno modo definitur res eadem,

    Quint. 7, 3, 16; Tac. A. 6, 28 et saep.:

    aedes sibi optimas, hortos, etc.,

    Cic. Phil. 8, 3, 9; cf.:

    ut suus cuique locus erat definitus,

    Caes. B. G. 7, 81, 4:

    tempus adeundi,

    id. ib. 7, 83, 5: cf.:

    ante quem diem iturus sit,

    id. B. C. 1, 11, 2:

    annos,

    Quint. 12, 6, 1:

    consulatum in annos,

    Caes. B. C. 3, 82, 4; cf.:

    potestatem in quinquennium,

    Cic. Agr. 2, 13:

    ut quam vitam ingrediar, definias,

    id. Ac. 2, 36; cf. id. Quint. 27:

    non remittam: definitum est,

    it is determined, decided, Plaut. Cist. 2, 1, 43; Cic. Fat. 5, 9; Vulg. 1 Reg. 20, 33.—
    2.
    In opposition to breadth or laxity (cf. circumscribo, no. II. 2), to limit within certain bounds, to restrict, confine:

    non vagabitur oratio mea longius atque eis fere ipsis definietur viris, qui, etc.,

    Cic. de Or. 3, 3:

    quae sententia definit amicitiam paribus officiis ac voluntatibus,

    Cic. Lael. 16, 58; cf. id. de Or. 3, 28, 109: ex perduellium numero definitus, included in the definition of, Off. 3, 29, 107 (dub.). —
    II.
    To terminate, finish (very rare;

    perh. only in the foll. places): ut totam hujus generis orationem concludam atque definiam,

    Cic. Verr. 2, 4, 52 Zumpt; id. Or. 19 fin.: definito juvene, ended, i. e. slain, Apul. M. 8, p. 203, 20.—Hence, dēfīnītus, a, um, P. a. (according to no. I. B. 1), definite, limited, distinct, precise; plain, perspicuous (rare, but good prose): quaestionum duo sunt genera: alterum infinitum, alterum definitum. Definitum est, quod hupothesin Graeci, nos causam, etc., Cic. Top. 21;

    so opp. generales,

    Quint. 7, 2, 1:

    certum esse in caelo ac definitum locum, ubi, etc.,

    Cic. Rep. 6, 13;

    so with certus,

    id. Fam. 3, 8; Quint. 7, 10, 7:

    quaestiones,

    Cic. Top. 24 fin.—Adv.: dē-fīnītē, definitely, precisely, distinctly, [p. 531] etc., Cic. Balb. 14; de Or. 2, 27, 118; Plin. Pan. 88, 6; Gell. 1, 257 al.— Comp. and sup. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > definio

  • 5 definite

    dēfīnĭo, īvi, ītum, 4, v. a.
    I.
    To bound, to set bounds to; to limit, terminate, define (for syn. v. decerno—freq. in Cic.).
    A.
    Lit.:

    ejus fundi extremam partem oleae directo ordine definiunt,

    Cic. Caecin. 8, 22; cf. id. Rep. 2, 6:

    orbes caeli aspectum nostrum definiunt,

    id. Div. 2, 44; cf. id. N. D. 2, 40:

    orbem terrarum (loca),

    id. Balb. 28, 64;

    imperium populi R.,

    id. Sest. 31, 67 al. —
    B.
    Trop.
    1.
    To designate by limiting; to limit, define, determine; to explain (cf. circumscribo, no. II. A.):

    genus universum brevi circumscribi et definiri potest,

    Cic. Sest. 45, 97; cf. id. de Or. 1, 16, 70:

    universam et propriam oratoris vim,

    id. ib. 1, 15:

    definienda res erit verbis et breviter describenda,

    id. Inv. 1, 8 fin.; cf. Cic. Rep. 1, 24; 2, 31 fin.: omitto innumerabiles viros, etc.... unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc., this only I declare, etc., id. ib. 1, 1 fin.: probe definitur a Stoicis fortitudo, cum eam virtutem esse dicunt propugnantem pro aequitate, id. Off. 1, 19; 1, 27, 96; id. Fin. 2, 2 et saep.:

    nec uno modo definitur res eadem,

    Quint. 7, 3, 16; Tac. A. 6, 28 et saep.:

    aedes sibi optimas, hortos, etc.,

    Cic. Phil. 8, 3, 9; cf.:

    ut suus cuique locus erat definitus,

    Caes. B. G. 7, 81, 4:

    tempus adeundi,

    id. ib. 7, 83, 5: cf.:

    ante quem diem iturus sit,

    id. B. C. 1, 11, 2:

    annos,

    Quint. 12, 6, 1:

    consulatum in annos,

    Caes. B. C. 3, 82, 4; cf.:

    potestatem in quinquennium,

    Cic. Agr. 2, 13:

    ut quam vitam ingrediar, definias,

    id. Ac. 2, 36; cf. id. Quint. 27:

    non remittam: definitum est,

    it is determined, decided, Plaut. Cist. 2, 1, 43; Cic. Fat. 5, 9; Vulg. 1 Reg. 20, 33.—
    2.
    In opposition to breadth or laxity (cf. circumscribo, no. II. 2), to limit within certain bounds, to restrict, confine:

    non vagabitur oratio mea longius atque eis fere ipsis definietur viris, qui, etc.,

    Cic. de Or. 3, 3:

    quae sententia definit amicitiam paribus officiis ac voluntatibus,

    Cic. Lael. 16, 58; cf. id. de Or. 3, 28, 109: ex perduellium numero definitus, included in the definition of, Off. 3, 29, 107 (dub.). —
    II.
    To terminate, finish (very rare;

    perh. only in the foll. places): ut totam hujus generis orationem concludam atque definiam,

    Cic. Verr. 2, 4, 52 Zumpt; id. Or. 19 fin.: definito juvene, ended, i. e. slain, Apul. M. 8, p. 203, 20.—Hence, dēfīnītus, a, um, P. a. (according to no. I. B. 1), definite, limited, distinct, precise; plain, perspicuous (rare, but good prose): quaestionum duo sunt genera: alterum infinitum, alterum definitum. Definitum est, quod hupothesin Graeci, nos causam, etc., Cic. Top. 21;

    so opp. generales,

    Quint. 7, 2, 1:

    certum esse in caelo ac definitum locum, ubi, etc.,

    Cic. Rep. 6, 13;

    so with certus,

    id. Fam. 3, 8; Quint. 7, 10, 7:

    quaestiones,

    Cic. Top. 24 fin.—Adv.: dē-fīnītē, definitely, precisely, distinctly, [p. 531] etc., Cic. Balb. 14; de Or. 2, 27, 118; Plin. Pan. 88, 6; Gell. 1, 257 al.— Comp. and sup. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > definite

  • 6 demonstratio

    dēmonstrātĭo, ōnis, f. [id.], a showing or pointing out, as with the finger, an indication, description, designation.
    I.
    In gen. (good prose):

    gestus universam rem et sententiam non demonstratione sed significatione declarans,

    Cic. de Or. 3, 59:

    conversam habere,

    id. Verr. 2, 4, 59:

    hujus generis demonstratio est, et doctrina ipsa vulgaris,

    id. de Or. 3, 55, 209:

    temporum horum,

    Plin. 4, 13, 27, § 93.—In plur., Cic. Fin. 4, 5, 13.—
    II.
    In partic.
    A.
    In rhetor.
    1.
    The demonstrative or laudatory kind of oratory, i. q. demonstrativum genus, Cic. Inv. 1, 9, 12; Quint. 3, 4, 13; 11, 3, 115.—
    2.
    A vivid delineation, picturesque presentation, Gr. diatupôsis energeia, Auct. Her. 4, 55, 68; cf. Quint. 9, 2, 40.—
    B.
    In jurisprud., a clear and complete declaration of one's will, Dig. 35, tit. 1:

    de condicionibus et demonstrationibus,

    Gai. ib. 17; ib. 30, 1, 74.—
    b.
    The bounding or limiting of a place, Dig. 8, 1, 13; 10, 1, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > demonstratio

  • 7 hasta

    hasta ( asta), ae, f. [Sanscr. hastas, hand; cf. Gr. root chad- in chandanô, pre-hendo], a spear (syn.: hastile, dolo, gaesum, sarisa, sparus, lancea, pilum, spiculum, telum, etc.).
    I.
    Lit.
    A.
    Most freq. as a military weapon, a lance, pike, javelin (cf. Becker's Antiq. III. 2, p. 242 sq.):

    nec eminus hastis aut comminus gladiis uteretur,

    Cic. de Sen. 6, 19: dum transit, striderat hasta, Enn. ap. Prisc. p. 817 P. (Ann. v. 365 Vahl.): Hastati spargunt hastas, id. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 287 ib.):

    evelli jussit eam, qua erat transfixus, hastam,

    Cic. Fin. 2, 30, 97:

    amentatus hastas torquebit,

    id. de Or. 1, 57, 242; cf. id. Brut. 78, 271; id. Top. 17, 65:

    hastas vibrare,

    id. de Or. 2, 80, 325:

    jactare,

    id. ib. 2, 78, 316:

    dirigere in aliquem,

    Ov. M. 8, 66:

    contendere,

    to hurl, Verg. A. 10, 521:

    protendere aut colligere,

    Tac. A. 2, 21 al. —As a symbol of war, sent in making a declaration of the same, Gell. 10, 27, 3; Paul. ex Fest. p. 101 Müll., and thrown into the enemy's territory, Liv 1, 32 fin.; Varr. ap. Serv. Verg. A. 9, 53: pura, i. e. without iron, given to brave soldiers as a mark of distinction, Plin. 7, 28, 29, § 102; Suet. Claud. 28; Inscr. Orell. 3457; cf. Varr. ap. Serv. Verg. A. 6, 760, and Fest. l. l.— As the symbol of legal ownership: festuca uti quasi hastae loco, signo quodam justi dominii, Gai Inst. 4, 16.—
    2.
    Transf., beyond the milit. sphere:

    jacet, diffidit, abjecit hastas,

    i. e. has lost his courage, Cic. Mur. 21, 45.—
    B.
    A spear stuck in the ground at public auctions or where the tribunals of the cenlumviri were held (orig. as a sign of booty gained in battle or of magisterial authority):

    est enim ausus (Sulla) dicere, hasta posita, cum bona in foro venderet et bonorum virorum et locupletium et certe civium praedam se suam vendere,

    Cic. Off. 2, 8, 27; cf.:

    hastam in foro ponere et bona civium voci subicere praeconis,

    id. ib. 2, 23, 83:

    hasta posita pro aede Jovis Statoris, bona voci acerbissimae subjecta praeconis,

    id. Phil. 2, 26, 64:

    quos non illa inflnita hasta satiavit,

    id. ib. 4, 4, 9:

    emptio ab hasta,

    id. Att. 12, 3, 2:

    comitibus eorum sub hasta venditis,

    Liv. 23, 38, 7: municipia Italiae splendidissima sub hasta venierunt, [p. 842] Flor. 3, 21, 27:

    just hastae,

    Tac. A. 13, 28:

    cum censores se jam locationibus abstinerent, convenere ad eos, qui hastae hujus generis assueverant,

    Liv. 24, 18, 10; as a badge of dignity:

    hunc miratur adhuc centum gravis hasta virorum,

    Mart. 7, 63, 7.—Hence, transf., the centumviral court:

    ut centumviralem hastam, quam quaestura functi consuerant cogere, decemviri cogerent,

    Suet. Aug. 36 fin.
    C.
    A little spear with which a bride's hair was parted into locks, Ov. F. 2, 560.—
    D.
    A spear, as a gymnastic weapon, Plaut. Bacch. 1, 1, 38; 3, 3, 24; id. Most. 1, 2, 73.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of the form of a comet: jubae effigies mutata in hasta est. Plin. 2, 25, 22, § 90.—
    B.
    I. q. membrum virile, Auct. Priap. 45, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > hasta

  • 8 insueta

    1.
    insuētus, a, um, Part., from insuesco.
    2.
    in-suētus, a, um, adj., unaccustomed (class.).
    I.
    Act.
    A.
    Not accustomed to, unused to a thing; constr. with gen., dat., ad, or inf.
    (α).
    With gen.:

    insuetus contumeliae,

    Cic. Att. 2, 21:

    laboris,

    Caes. B. G. 7, 30, 4:

    hujus generis pugnae,

    id. B. C. 1, 44, 3:

    navigandi,

    id. ib. 5, 6, 3:

    operum,

    id. B. C. 3, 49:

    male audiendi,

    Nep. Dion. 7:

    moris ejus insueta,

    Liv. 6, 34, 6; 3:

    libertatis,

    Sall. H. 1, 115 Dietsch.—
    B.
    Inexperienced in, unacquainted with a thing:

    rerum majorum,

    Auct. Her. 4, 4. —
    (β).
    With dat.:

    insuetus moribus Romanis,

    Liv. 28, 18, 6:

    insuetae operi manus,

    Tib. 1, 4, 48. —
    (γ).
    With ad:

    eques ad stabilem pugnam,

    Liv. 31, 35, 6:

    ad tale spectaculum,

    not used to, id. 41, 20, 11:

    corpora ad onera portanda,

    Caes. B. C. 1, 78, 2.—
    (δ).
    With inf.:

    vera audire,

    Liv. 31, 18, 3:

    vinci,

    id. 4, 31, 4.—
    II.
    Pass., to which one is not accustomed, unusual:

    insueta liberae civitati species,

    Liv. 30, 37, 8:

    haec, quibus insolita atque insueta sunt, Graeci timeant,

    id. 38, 17, 5:

    limen Olympi,

    Verg. E. 5, 56:

    iter,

    id. A. 6, 16:

    solitudo,

    Liv. 3, 52:

    insuetos foetus animalia edere,

    monsters, id. 28, 21, 16.— in-suēta, n. plur., as adv.:

    insueta rudentem (i. e. insolito more),

    Verg. A. 8, 248.— Adv.: insuētē, contrary to custom (postclass.):

    immorari,

    Cael. Aur. Tard. 5, 3, 54. — Comp.:

    insuetius perscrutari,

    Aug. Ep. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > insueta

  • 9 insuetus

    1.
    insuētus, a, um, Part., from insuesco.
    2.
    in-suētus, a, um, adj., unaccustomed (class.).
    I.
    Act.
    A.
    Not accustomed to, unused to a thing; constr. with gen., dat., ad, or inf.
    (α).
    With gen.:

    insuetus contumeliae,

    Cic. Att. 2, 21:

    laboris,

    Caes. B. G. 7, 30, 4:

    hujus generis pugnae,

    id. B. C. 1, 44, 3:

    navigandi,

    id. ib. 5, 6, 3:

    operum,

    id. B. C. 3, 49:

    male audiendi,

    Nep. Dion. 7:

    moris ejus insueta,

    Liv. 6, 34, 6; 3:

    libertatis,

    Sall. H. 1, 115 Dietsch.—
    B.
    Inexperienced in, unacquainted with a thing:

    rerum majorum,

    Auct. Her. 4, 4. —
    (β).
    With dat.:

    insuetus moribus Romanis,

    Liv. 28, 18, 6:

    insuetae operi manus,

    Tib. 1, 4, 48. —
    (γ).
    With ad:

    eques ad stabilem pugnam,

    Liv. 31, 35, 6:

    ad tale spectaculum,

    not used to, id. 41, 20, 11:

    corpora ad onera portanda,

    Caes. B. C. 1, 78, 2.—
    (δ).
    With inf.:

    vera audire,

    Liv. 31, 18, 3:

    vinci,

    id. 4, 31, 4.—
    II.
    Pass., to which one is not accustomed, unusual:

    insueta liberae civitati species,

    Liv. 30, 37, 8:

    haec, quibus insolita atque insueta sunt, Graeci timeant,

    id. 38, 17, 5:

    limen Olympi,

    Verg. E. 5, 56:

    iter,

    id. A. 6, 16:

    solitudo,

    Liv. 3, 52:

    insuetos foetus animalia edere,

    monsters, id. 28, 21, 16.— in-suēta, n. plur., as adv.:

    insueta rudentem (i. e. insolito more),

    Verg. A. 8, 248.— Adv.: insuētē, contrary to custom (postclass.):

    immorari,

    Cael. Aur. Tard. 5, 3, 54. — Comp.:

    insuetius perscrutari,

    Aug. Ep. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > insuetus

  • 10 licet

    lĭcet, cŭit and cĭtum est, 2 (old form, licessit for licuerit, Plaut. As. 3, 3, 13; imp. liceto, Lex ap. Inscr. Grut. 202, 508 al.), v. n. and impers. [root lic-; Gr. lip-; v. 1. liceo], it is lawful, it is allowed or permitted; one may or can, one is at liberty to do so and so; constr. with neutr. of the demonstr. or rel. pron., with inf. or a subject-clause, with or without a dat., or dat. and inf., with ut or (more freq.) with the simple subj., or entirely absol.
    (α).
    With neutr. of the demonstr. or rel. pron. as a subject, with or without a dat.:

    licere id dicimus, quod legibus, quod more majorum institutisque conceditur. Neque enim quod quisque potest, id ei licet,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    cui facile persuasi, mihi id, quod rogaret, ne licere quidem, non modo non lubere,

    id. Att. 14, 19, 4:

    quid deceat vos, non quantum liceat vobis, spectare debetis,

    id. Rab. Post. 5, 11; cf.:

    si hominibus tantum licere judicas, quantum possunt: vide, ne, etc.,

    id. Phil. 13, 7, 15:

    si illud non licet, Saltem hoc licebit,

    Ter. Eun. 4, 2, 12: neque idem ubique aut licet aut decorum est, Quint. 5, 10, 40:

    quod in foro non expedit, illic nec liceat,

    id. 9, 2, 67:

    sin et poterit Naevius id quod lubet et ei lubebit, quod non licet, quid agendum est?

    Cic. Quint. 30, 94:

    nihil, quod per leges liceret,

    id. Mil. 16, 43:

    cui tantum de te licuit?

    Verg. A. 6, 502; Anthol. Lat. 1, 172, 150:

    cui tantum fata licere In generum voluere tuum,

    Luc. 9, 1025; cf.:

    tantumque licere horruit,

    Sil. 14, 670.—Rarely in plur.:

    cum in servum omnia liceant, est, etc.,

    Sen. Clem. 1, 18, 2.—
    (β).
    With inf. or a subject-clause, with or without a dat.: neque terram inicere, neque cruenta Convestire corpora mihi licuit, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 168 Vahl.):

    licet nemini contra patriam ducere exercitum,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    ut tibi id facere liceat,

    id. Rep. 1, 6, 10:

    M. Catoni licuit Tusculi se in otio delectare,

    id. ib. 1, 1, 1:

    sceleris crimine liceat Cn. Pompeio mortuo, liceat multis aliis carere,

    id. Lig. 6, 18; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Cic. Att. 2, 1, 5:

    quaerere, qui licuerit aedificare navem senatori,

    id. Verr. 2, 5, 18, § 45:

    meamet facta mihi dicere licet,

    Sall. J. 85, 24.—Without a dat.:

    introire in aedes numquam licitum est,

    Plaut. Am. 2, 1, 70:

    impune optare istuc licet,

    Ter. Hec. 3, 5, 14:

    modo liceat vivere,

    id. Heaut. 5, 2, 28:

    licetne scire ex te?

    id. Hec. 5, 4, 33:

    hic subitam rerum commutationem videre licuit,

    Caes. B. C. 3, 27, 1; 3, 96, 4:

    si facere omnino non licebit,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    licet ora ipsa cernere iratorum,

    id. Off. 1, 29, 102; cf. id. Div. 1, 41, 91:

    licet hoc videre,

    id. de Or. 3, 25, 99; id. Div. 1, 7, 13; id. Inv. 1, 15, 21; 2, 23, 71; 2, 9, 29:

    veretur ne non liceat tenere hereditatem,

    id. Att. 13, 48, 1:

    licetne extra ordinem in provocantem hostem pugnare?

    Liv. 23, 47, 1:

    poscere ut perculsis instare liceat,

    id. 2, 65, 2. —With inf. pass. (cf. Krebs, Antibarb. p. 660 sq.):

    intellegi jam licet, nullum fore imperium,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    idque e pontificio jure intellegi licet,

    id. Tusc. 1, 12, 27; cf.:

    his cognosci licuit, quantum, etc.,

    Caes. B. C. 3, 28; Cic. Off. 1, 7, 20:

    evocari ex insula Cyprios non licet,

    id. Att. 5, 21, 6:

    in senatu dici nihil liceat,

    id. ib. 3, 12, 1:

    coöptari sacerdotem licebat,

    id. Fam. 3, 10, 9:

    in eum ordinem coöptari licet,

    id. Verr. 2, 2, 49, § 120:

    id primum in poëtis cerni licet,

    id. de Or. 3, 7, 27; id. Ac. 1, 4, 17.—The noun of the subject-clause is regularly in the acc.:

    licet me id scire quid sit?

    Plaut. Ps. 1, 1, 14:

    non licet hominem esse, etc.,

    Ter. Heaut. 4, 1, 53:

    si licet me latere,

    id. ib. 4, 2, 5:

    hocine me miserum non licere meo modo ingenium frui!

    id. ib. 2, 4, 21; cf.:

    eodem ut jure uti senem Liceat, id. Hec. prol. alt. 3: non licet me isto tanto bono uti,

    Cic. Verr. 2, 5, 59, § 154:

    cum non liceret Romae quemquam esse, etc.,

    id. ib. 2, 2, 41, §

    100: ex eis locis, in quibus te habere nihil licet,

    id. ib. 2, 5, 18, §

    45: quare licet etiam mortalem esse animum judicantem aeterna moliri,

    id. Tusc. 1, 38, 91:

    cur his per te frui libertate sua, cur denique esse liberos non licet?

    id. Fl. 29, 71 B. and K. (al. liberis; v. infra).—So with esse:

    liceat esse miseros,

    Cic. Lig. 6, 18; cf.:

    medios esse jam non licebit,

    id. Att. 10, 8, 4; id. Tusc. 5, 15, 44; 1, 38, 91 Klotz N. cr.; also with fieri:

    ut eum liceat ante tempus consulem fieri,

    Auct. Her. 3, 2, 2:

    ut jam liceat una comprehensione omnia complecti non dubitantemque dicere, etc.,

    Cic. Fin. 5, 9, 26:

    haec praescripta servantem licet magnifice vivere,

    id. Off. 1, 26, 92:

    licet tamen opera prodesse multis, beneficia petentem, etc.,

    id. ib. 2, 19, 67.—So with acc. with a subject-inf., esse or fieri, even when licet is accompanied by the dat.:

    si civi Romano licet esse Gaditanum,

    Cic. Balb. 12, 29:

    potest incidere quaestio, An huic esse procuratorem liceat?

    Quint. 7, 1, 19:

    procuratorem tibi esse non licuit,

    id. 4, 4, 6 Zumpt N. cr.:

    mihi non licet esse piam,

    Ov. H. 14, 64: is erat annus, quo per leges ei consulem fieri liceret Caes. B. C. 3, 1 Oud. N. cr. —But more freq., in this case, there is an attraction of the predicate-noun to the dative dependent on licet.—Hence,
    (γ).
    Licet alicui with inf., esp. with esse:

    per hanc tibi cenam incenato esse hodie licet,

    Plaut. Stich. 4, 2, 31:

    per hanc curam quieto tibi licet esse,

    id. Ep. 3, 2, 2:

    licuit esse otioso Themistocli,

    Cic. Tusc. 1, 15, 33; cf.:

    ut tibi abesse liceat, et esse otioso,

    id. Att. 9, 2, A, 1: quare [p. 1063] judici mihi non esse liceat, id. Rab. Post. 7, 17:

    ut iis ingratis esse non liceat,

    id. Off. 2, 18, 63:

    quo in genere mihi neglegenti esse non licet,

    id. Att. 1, 17, 6:

    cur iis per te frui libertate sua, cur denique esse liberis non licet?

    id. Fl. 29, 71 (B. and K. liberos; v. supra):

    quibus otiosis ne in communi quidem otio liceat esse,

    id. Cael. 1, 1:

    quibus licet jam esse fortunatissimis,

    Caes. B. G. 6, 35, 8:

    illis timidis et ignavis licet esse,

    Liv. 21, 44, 3.—With other verbs than esse:

    ut sibi per te liceat innocenti vitam in egestate degere,

    Cic. Rosc. Am. 49, 144:

    cum postulasset... ut sibi triumphanti urbem invehi liceret,

    Liv. 38, 44 fin.

    Very rarely, in this construction, the dative with licet is wanting, and is to be supplied from the connection: atqui licet esse beatis (sc. iis),

    Hor. S. 1, 1, 19:

    licet eminus esse Fortibus,

    Ov. M. 8, 405:

    Hannibal precatur deos ut incolumi cedere atque abire liceat,

    Liv. 26, 41, 16:

    sibi vitam filiae suā cariorem fuisse, si liberae ac pudicae vivere licitum fuisset,

    id. 3, 50, 6. Cf. on this and the preced. construction, Krüger, Untersuchungen, vol. iii. p. 359 sq.; Ruddim. 2, p. 15; Zumpt, Gram. § 601; Madv. Gram. § 393, c. and obs. 1.—
    (δ).
    With ut, and more freq. with the simple subj.:

    neque jam mihi licet neque est integrum, ut, etc.,

    Cic. Mur. 4, 8:

    facto nunc laedat licet,

    Plaut. Capt. 2, 2, 53:

    mea quidem causa salvos sis licet,

    id. Rud. 1, 2, 51:

    ludas licet,

    Ter. Phorm. 2, 2, 33:

    fremant omnes licet,

    Cic. de Or. 1, 44, 195:

    sed omnia licet concurrant,

    id. Att. 14, 4, 2:

    ex qua licet pauca degustes,

    id. ib. 1, 16, 8:

    vel ipsi hoc dicas licet,

    id. ib. 5, 1, 4:

    quamvis licet insectemur istos, metuo ne soli philosophi sint,

    id. Tusc. 4, 24, 53; cf. id. Leg. 3, 10, 24; id. N. D. 3, 36, 88:

    sequatur Hermagoram licebit,

    id. Inv. 1, 51, 97; id. Rosc. Am. 17, 49:

    sis pecore et multa dives tellure licebit,

    Hor. Epod. 15, 19:

    detrahat auctori multum fortuna licebit,

    Ov. Tr. 5, 14, 3; Verg. A. 6, 400. Cf. also under II. a.—
    (ε).
    As a v. impers. absol., with or without dat.:

    immo, aliis si licet, tibi non licet,

    Ter. Heaut. 4, 15, 49:

    cum licitum est ei,

    id. And. 2, 6, 12:

    nec crederem mihi impunius Licere,

    id. Heaut. 3, 2, 50:

    quod profecto faciam, si mihi per ejusdem amicitiam licebit,

    Cic. Fam. 1, 8, 3: Ph. Sed quaeso, hominem ut jubeas arcessi. He. Licet, that may be or may be done, I have no objection, Plaut. Capt. 5, 1, 29:

    si per vos licet,

    id. As. prol. 12:

    id quod postea, si per vos, judices, licitum erit, aperietur,

    Cic. Rosc. Am. 44, 127:

    dum per aetatem licet,

    Ter. Ad. 1, 2, 28:

    fruare, dum licet,

    id. Heaut. 2, 3, 104; cf.:

    dum licet, loquimini mecum,

    id. Phorm. 3, 3, 16:

    sic ut quimus, aiunt, quando, ut volumus, non licet,

    id. And. 4, 5, 10:

    ut id, quoad posset, quod fas esset, quoad liceret, populi ad partes daret,

    Cic. Agr. 2, 7, 19.
    II.
    Transf. When licet introduces a subordinate proposition, which makes a concession, without abandoning the main proposition, it is used as a conjunction corresponding to quamvis, quamquam, etsi. In late Latin it is, like these, connected with the indicative, and in the class. per. it is not unfreq. opposed to tamen and certe in the main proposition; even if, although, notwithstanding.
    A.
    With subj. (class.):

    quoniam quidem semel suscepi, licet hercules undique omnes mihi minae et terrores periculaque impendeant omnia, succurram atque subibo,

    Cic. Rosc. Am. 11, 31:

    improbitas, licet adversario molesta sit, judici invisa est,

    Quint. 6, 4, 15: in comoedia maxime claudamus: licet Varro Musas Plautino dicat sermone locuturas fuisse, si Latine loqui vellent;

    licet, etc.,

    id. 10, 1, 99:

    vita brevis est, licet supra mille annos exeat,

    Sen. Brev. Vit. 6:

    licet ingens janitor... exsanguis terreat umbras,

    Verg. A. 6, 400. —With part. for subj.:

    isque, licet caeli regione remotos, mente deos adiit,

    Ov. M. 15, 62.—With a corresp. tamen:

    licet laudem Fortunam, tamen, ut ne Salutem culpem,

    Plaut. As. 3, 3, 28:

    licet saepius tibi hujus generis litteras mittam... sed tamen, etc.,

    Cic. Fam. 13, 27, 1:

    licet tibi significarim, ut ad me venires, tamen, etc.,

    id. Att. 3, 12, 3; Quint. 2, 2, 8; 8, 3, 69:

    licet ergo non sint confirmati testamento, a me tamen, ut confirmati, observabuntur,

    Plin. Ep. 2, 16, 3; Quint. 7 praef. § 2: constet illi licet fides et benevolentia, tranquillitas tamen, etc., Sen. Tranq. Anim. 7, 6.—With ellips. of subj.:

    immatura licet, tamen huc non noxia veni (sc. venias),

    Prop. 5, 11, 17.—With a corresp. certe:

    licet enim haec quivis arbitratu suo reprehendat... certe levior reprehensio est,

    Cic. Ac. 2, 32, 102.—
    B.
    With indic. (post-class.):

    licet inter gesta et facta videtur quaedam esse subtilis differentia, attamen, etc.,

    Dig. 50, 16, 58; 2, 15, 8, § 25:

    licet directae libertates deficiunt, attamen, etc.,

    ib. 29, 7, 2: obduxi licet arma, sum Priapus, Poëta ap. Anth. Lat. 5, 218; Macr. S. 1, 11; App. M. 2, p. 117, 25.—
    C.
    As an adv. with adj. or part., although (post-class.):

    licet contumacissimum, tamen efficacissimum, etc.,

    Sen. Cons. ad Marc. 8, 1:

    miles, licet membris vigentibus firmus, se solum circumspicit,

    Amm. 14, 10, 12; 17, 12, 11; Claud. Mam. Paneg. Max. 1.—Hence,
    1.
    lĭcens, entis, P. a., free, unrestrained, uncurbed, bold, forward, presumptuous, licentious.
    A.
    Of persons (only poet. and in post-class. prose):

    quam audaces et quam licentes sumus qui, etc.,

    Gell. 15, 9, 4:

    unde licens Fabius sacra Lupercus habet,

    Prop. 4, 1, 26:

    turba licens, Naides improbae,

    Sen. Hippol. 777.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things (once in Cic.; elsewh. only poet. and in post-Aug. prose):

    licentior dithyrambus,

    Cic. de Or. 3, 48, 185:

    hic tibi multa licet sermone licentia tecto Dicere,

    Ov. A. A. 1, 569:

    joci,

    Stat. S. 1, 6, 93:

    licentior epistula, Plin. N. H. prooem. § 1: imperium,

    Val. Max. 6, 4, 2:

    vita,

    id. 9, 1, 3. —Hence, adv.: lĭcenter, freely, according to one's own pleasure or fancy; and, in a bad sense, without restraint, boldly, impudently, licentiously (class.):

    at quam licenter!

    Cic. N. D. 1, 39, 109:

    ut ingredi libere, non ut licenter videatur errare,

    id. Or. 23, 77:

    Graeci licenter multa,

    Quint. 1, 8, 6:

    aliquid facere,

    Liv. 26, 10.— Comp.:

    (servos) licentius, liberius, familiarius cum domina vivere,

    Cic. Cael. 23, 57:

    Romanos, remoto metu, laxius licentiusque futuros,

    more remiss in their discipline, Sall. J. 87 fin.:

    gerere res communes,

    id. ib. 108:

    ausi aliquid,

    Quint. 2, 4, 14:

    si quid licentius dixerint,

    id. 1, 2, 7:

    translata,

    id. 8, 3, 37; 12, 10, 50:

    Liberum et Cererem pro vino et pane licentius, quam ut fori severitas ferat,

    id. 8, 6, 24; Tac. A. 6, 13.—
    2.
    lĭcĭtus, a, um, P. a., permitted, allowed, allowable, lawful ( poet. and post-Aug. for permissus, honestus):

    sermo,

    Verg. A. 8, 468:

    torus,

    Petr. 34, 8:

    acies,

    Stat. Th. 11, 123:

    negotiatio,

    Dig. 37, 14, 2:

    contractus,

    ib. 50, 14, 3.—In plur. as subst.: lĭcĭta, ōrum, n., things that are lawful:

    ipse per licita atque illicita foedatus,

    Tac. A. 15, 37.—Hence, adv., in two forms: lĭcĭtē and lĭcĭtō, rightfully, lawfully (post-class. for juste, honeste, legitime).—Form licite, Dig. 30, 114, § 5.—

    Form licito,

    Sol. 11, 8; Cod. Th. 11, 8, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > licet

  • 11 licita

    lĭcet, cŭit and cĭtum est, 2 (old form, licessit for licuerit, Plaut. As. 3, 3, 13; imp. liceto, Lex ap. Inscr. Grut. 202, 508 al.), v. n. and impers. [root lic-; Gr. lip-; v. 1. liceo], it is lawful, it is allowed or permitted; one may or can, one is at liberty to do so and so; constr. with neutr. of the demonstr. or rel. pron., with inf. or a subject-clause, with or without a dat., or dat. and inf., with ut or (more freq.) with the simple subj., or entirely absol.
    (α).
    With neutr. of the demonstr. or rel. pron. as a subject, with or without a dat.:

    licere id dicimus, quod legibus, quod more majorum institutisque conceditur. Neque enim quod quisque potest, id ei licet,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    cui facile persuasi, mihi id, quod rogaret, ne licere quidem, non modo non lubere,

    id. Att. 14, 19, 4:

    quid deceat vos, non quantum liceat vobis, spectare debetis,

    id. Rab. Post. 5, 11; cf.:

    si hominibus tantum licere judicas, quantum possunt: vide, ne, etc.,

    id. Phil. 13, 7, 15:

    si illud non licet, Saltem hoc licebit,

    Ter. Eun. 4, 2, 12: neque idem ubique aut licet aut decorum est, Quint. 5, 10, 40:

    quod in foro non expedit, illic nec liceat,

    id. 9, 2, 67:

    sin et poterit Naevius id quod lubet et ei lubebit, quod non licet, quid agendum est?

    Cic. Quint. 30, 94:

    nihil, quod per leges liceret,

    id. Mil. 16, 43:

    cui tantum de te licuit?

    Verg. A. 6, 502; Anthol. Lat. 1, 172, 150:

    cui tantum fata licere In generum voluere tuum,

    Luc. 9, 1025; cf.:

    tantumque licere horruit,

    Sil. 14, 670.—Rarely in plur.:

    cum in servum omnia liceant, est, etc.,

    Sen. Clem. 1, 18, 2.—
    (β).
    With inf. or a subject-clause, with or without a dat.: neque terram inicere, neque cruenta Convestire corpora mihi licuit, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 168 Vahl.):

    licet nemini contra patriam ducere exercitum,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    ut tibi id facere liceat,

    id. Rep. 1, 6, 10:

    M. Catoni licuit Tusculi se in otio delectare,

    id. ib. 1, 1, 1:

    sceleris crimine liceat Cn. Pompeio mortuo, liceat multis aliis carere,

    id. Lig. 6, 18; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Cic. Att. 2, 1, 5:

    quaerere, qui licuerit aedificare navem senatori,

    id. Verr. 2, 5, 18, § 45:

    meamet facta mihi dicere licet,

    Sall. J. 85, 24.—Without a dat.:

    introire in aedes numquam licitum est,

    Plaut. Am. 2, 1, 70:

    impune optare istuc licet,

    Ter. Hec. 3, 5, 14:

    modo liceat vivere,

    id. Heaut. 5, 2, 28:

    licetne scire ex te?

    id. Hec. 5, 4, 33:

    hic subitam rerum commutationem videre licuit,

    Caes. B. C. 3, 27, 1; 3, 96, 4:

    si facere omnino non licebit,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    licet ora ipsa cernere iratorum,

    id. Off. 1, 29, 102; cf. id. Div. 1, 41, 91:

    licet hoc videre,

    id. de Or. 3, 25, 99; id. Div. 1, 7, 13; id. Inv. 1, 15, 21; 2, 23, 71; 2, 9, 29:

    veretur ne non liceat tenere hereditatem,

    id. Att. 13, 48, 1:

    licetne extra ordinem in provocantem hostem pugnare?

    Liv. 23, 47, 1:

    poscere ut perculsis instare liceat,

    id. 2, 65, 2. —With inf. pass. (cf. Krebs, Antibarb. p. 660 sq.):

    intellegi jam licet, nullum fore imperium,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    idque e pontificio jure intellegi licet,

    id. Tusc. 1, 12, 27; cf.:

    his cognosci licuit, quantum, etc.,

    Caes. B. C. 3, 28; Cic. Off. 1, 7, 20:

    evocari ex insula Cyprios non licet,

    id. Att. 5, 21, 6:

    in senatu dici nihil liceat,

    id. ib. 3, 12, 1:

    coöptari sacerdotem licebat,

    id. Fam. 3, 10, 9:

    in eum ordinem coöptari licet,

    id. Verr. 2, 2, 49, § 120:

    id primum in poëtis cerni licet,

    id. de Or. 3, 7, 27; id. Ac. 1, 4, 17.—The noun of the subject-clause is regularly in the acc.:

    licet me id scire quid sit?

    Plaut. Ps. 1, 1, 14:

    non licet hominem esse, etc.,

    Ter. Heaut. 4, 1, 53:

    si licet me latere,

    id. ib. 4, 2, 5:

    hocine me miserum non licere meo modo ingenium frui!

    id. ib. 2, 4, 21; cf.:

    eodem ut jure uti senem Liceat, id. Hec. prol. alt. 3: non licet me isto tanto bono uti,

    Cic. Verr. 2, 5, 59, § 154:

    cum non liceret Romae quemquam esse, etc.,

    id. ib. 2, 2, 41, §

    100: ex eis locis, in quibus te habere nihil licet,

    id. ib. 2, 5, 18, §

    45: quare licet etiam mortalem esse animum judicantem aeterna moliri,

    id. Tusc. 1, 38, 91:

    cur his per te frui libertate sua, cur denique esse liberos non licet?

    id. Fl. 29, 71 B. and K. (al. liberis; v. infra).—So with esse:

    liceat esse miseros,

    Cic. Lig. 6, 18; cf.:

    medios esse jam non licebit,

    id. Att. 10, 8, 4; id. Tusc. 5, 15, 44; 1, 38, 91 Klotz N. cr.; also with fieri:

    ut eum liceat ante tempus consulem fieri,

    Auct. Her. 3, 2, 2:

    ut jam liceat una comprehensione omnia complecti non dubitantemque dicere, etc.,

    Cic. Fin. 5, 9, 26:

    haec praescripta servantem licet magnifice vivere,

    id. Off. 1, 26, 92:

    licet tamen opera prodesse multis, beneficia petentem, etc.,

    id. ib. 2, 19, 67.—So with acc. with a subject-inf., esse or fieri, even when licet is accompanied by the dat.:

    si civi Romano licet esse Gaditanum,

    Cic. Balb. 12, 29:

    potest incidere quaestio, An huic esse procuratorem liceat?

    Quint. 7, 1, 19:

    procuratorem tibi esse non licuit,

    id. 4, 4, 6 Zumpt N. cr.:

    mihi non licet esse piam,

    Ov. H. 14, 64: is erat annus, quo per leges ei consulem fieri liceret Caes. B. C. 3, 1 Oud. N. cr. —But more freq., in this case, there is an attraction of the predicate-noun to the dative dependent on licet.—Hence,
    (γ).
    Licet alicui with inf., esp. with esse:

    per hanc tibi cenam incenato esse hodie licet,

    Plaut. Stich. 4, 2, 31:

    per hanc curam quieto tibi licet esse,

    id. Ep. 3, 2, 2:

    licuit esse otioso Themistocli,

    Cic. Tusc. 1, 15, 33; cf.:

    ut tibi abesse liceat, et esse otioso,

    id. Att. 9, 2, A, 1: quare [p. 1063] judici mihi non esse liceat, id. Rab. Post. 7, 17:

    ut iis ingratis esse non liceat,

    id. Off. 2, 18, 63:

    quo in genere mihi neglegenti esse non licet,

    id. Att. 1, 17, 6:

    cur iis per te frui libertate sua, cur denique esse liberis non licet?

    id. Fl. 29, 71 (B. and K. liberos; v. supra):

    quibus otiosis ne in communi quidem otio liceat esse,

    id. Cael. 1, 1:

    quibus licet jam esse fortunatissimis,

    Caes. B. G. 6, 35, 8:

    illis timidis et ignavis licet esse,

    Liv. 21, 44, 3.—With other verbs than esse:

    ut sibi per te liceat innocenti vitam in egestate degere,

    Cic. Rosc. Am. 49, 144:

    cum postulasset... ut sibi triumphanti urbem invehi liceret,

    Liv. 38, 44 fin.

    Very rarely, in this construction, the dative with licet is wanting, and is to be supplied from the connection: atqui licet esse beatis (sc. iis),

    Hor. S. 1, 1, 19:

    licet eminus esse Fortibus,

    Ov. M. 8, 405:

    Hannibal precatur deos ut incolumi cedere atque abire liceat,

    Liv. 26, 41, 16:

    sibi vitam filiae suā cariorem fuisse, si liberae ac pudicae vivere licitum fuisset,

    id. 3, 50, 6. Cf. on this and the preced. construction, Krüger, Untersuchungen, vol. iii. p. 359 sq.; Ruddim. 2, p. 15; Zumpt, Gram. § 601; Madv. Gram. § 393, c. and obs. 1.—
    (δ).
    With ut, and more freq. with the simple subj.:

    neque jam mihi licet neque est integrum, ut, etc.,

    Cic. Mur. 4, 8:

    facto nunc laedat licet,

    Plaut. Capt. 2, 2, 53:

    mea quidem causa salvos sis licet,

    id. Rud. 1, 2, 51:

    ludas licet,

    Ter. Phorm. 2, 2, 33:

    fremant omnes licet,

    Cic. de Or. 1, 44, 195:

    sed omnia licet concurrant,

    id. Att. 14, 4, 2:

    ex qua licet pauca degustes,

    id. ib. 1, 16, 8:

    vel ipsi hoc dicas licet,

    id. ib. 5, 1, 4:

    quamvis licet insectemur istos, metuo ne soli philosophi sint,

    id. Tusc. 4, 24, 53; cf. id. Leg. 3, 10, 24; id. N. D. 3, 36, 88:

    sequatur Hermagoram licebit,

    id. Inv. 1, 51, 97; id. Rosc. Am. 17, 49:

    sis pecore et multa dives tellure licebit,

    Hor. Epod. 15, 19:

    detrahat auctori multum fortuna licebit,

    Ov. Tr. 5, 14, 3; Verg. A. 6, 400. Cf. also under II. a.—
    (ε).
    As a v. impers. absol., with or without dat.:

    immo, aliis si licet, tibi non licet,

    Ter. Heaut. 4, 15, 49:

    cum licitum est ei,

    id. And. 2, 6, 12:

    nec crederem mihi impunius Licere,

    id. Heaut. 3, 2, 50:

    quod profecto faciam, si mihi per ejusdem amicitiam licebit,

    Cic. Fam. 1, 8, 3: Ph. Sed quaeso, hominem ut jubeas arcessi. He. Licet, that may be or may be done, I have no objection, Plaut. Capt. 5, 1, 29:

    si per vos licet,

    id. As. prol. 12:

    id quod postea, si per vos, judices, licitum erit, aperietur,

    Cic. Rosc. Am. 44, 127:

    dum per aetatem licet,

    Ter. Ad. 1, 2, 28:

    fruare, dum licet,

    id. Heaut. 2, 3, 104; cf.:

    dum licet, loquimini mecum,

    id. Phorm. 3, 3, 16:

    sic ut quimus, aiunt, quando, ut volumus, non licet,

    id. And. 4, 5, 10:

    ut id, quoad posset, quod fas esset, quoad liceret, populi ad partes daret,

    Cic. Agr. 2, 7, 19.
    II.
    Transf. When licet introduces a subordinate proposition, which makes a concession, without abandoning the main proposition, it is used as a conjunction corresponding to quamvis, quamquam, etsi. In late Latin it is, like these, connected with the indicative, and in the class. per. it is not unfreq. opposed to tamen and certe in the main proposition; even if, although, notwithstanding.
    A.
    With subj. (class.):

    quoniam quidem semel suscepi, licet hercules undique omnes mihi minae et terrores periculaque impendeant omnia, succurram atque subibo,

    Cic. Rosc. Am. 11, 31:

    improbitas, licet adversario molesta sit, judici invisa est,

    Quint. 6, 4, 15: in comoedia maxime claudamus: licet Varro Musas Plautino dicat sermone locuturas fuisse, si Latine loqui vellent;

    licet, etc.,

    id. 10, 1, 99:

    vita brevis est, licet supra mille annos exeat,

    Sen. Brev. Vit. 6:

    licet ingens janitor... exsanguis terreat umbras,

    Verg. A. 6, 400. —With part. for subj.:

    isque, licet caeli regione remotos, mente deos adiit,

    Ov. M. 15, 62.—With a corresp. tamen:

    licet laudem Fortunam, tamen, ut ne Salutem culpem,

    Plaut. As. 3, 3, 28:

    licet saepius tibi hujus generis litteras mittam... sed tamen, etc.,

    Cic. Fam. 13, 27, 1:

    licet tibi significarim, ut ad me venires, tamen, etc.,

    id. Att. 3, 12, 3; Quint. 2, 2, 8; 8, 3, 69:

    licet ergo non sint confirmati testamento, a me tamen, ut confirmati, observabuntur,

    Plin. Ep. 2, 16, 3; Quint. 7 praef. § 2: constet illi licet fides et benevolentia, tranquillitas tamen, etc., Sen. Tranq. Anim. 7, 6.—With ellips. of subj.:

    immatura licet, tamen huc non noxia veni (sc. venias),

    Prop. 5, 11, 17.—With a corresp. certe:

    licet enim haec quivis arbitratu suo reprehendat... certe levior reprehensio est,

    Cic. Ac. 2, 32, 102.—
    B.
    With indic. (post-class.):

    licet inter gesta et facta videtur quaedam esse subtilis differentia, attamen, etc.,

    Dig. 50, 16, 58; 2, 15, 8, § 25:

    licet directae libertates deficiunt, attamen, etc.,

    ib. 29, 7, 2: obduxi licet arma, sum Priapus, Poëta ap. Anth. Lat. 5, 218; Macr. S. 1, 11; App. M. 2, p. 117, 25.—
    C.
    As an adv. with adj. or part., although (post-class.):

    licet contumacissimum, tamen efficacissimum, etc.,

    Sen. Cons. ad Marc. 8, 1:

    miles, licet membris vigentibus firmus, se solum circumspicit,

    Amm. 14, 10, 12; 17, 12, 11; Claud. Mam. Paneg. Max. 1.—Hence,
    1.
    lĭcens, entis, P. a., free, unrestrained, uncurbed, bold, forward, presumptuous, licentious.
    A.
    Of persons (only poet. and in post-class. prose):

    quam audaces et quam licentes sumus qui, etc.,

    Gell. 15, 9, 4:

    unde licens Fabius sacra Lupercus habet,

    Prop. 4, 1, 26:

    turba licens, Naides improbae,

    Sen. Hippol. 777.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things (once in Cic.; elsewh. only poet. and in post-Aug. prose):

    licentior dithyrambus,

    Cic. de Or. 3, 48, 185:

    hic tibi multa licet sermone licentia tecto Dicere,

    Ov. A. A. 1, 569:

    joci,

    Stat. S. 1, 6, 93:

    licentior epistula, Plin. N. H. prooem. § 1: imperium,

    Val. Max. 6, 4, 2:

    vita,

    id. 9, 1, 3. —Hence, adv.: lĭcenter, freely, according to one's own pleasure or fancy; and, in a bad sense, without restraint, boldly, impudently, licentiously (class.):

    at quam licenter!

    Cic. N. D. 1, 39, 109:

    ut ingredi libere, non ut licenter videatur errare,

    id. Or. 23, 77:

    Graeci licenter multa,

    Quint. 1, 8, 6:

    aliquid facere,

    Liv. 26, 10.— Comp.:

    (servos) licentius, liberius, familiarius cum domina vivere,

    Cic. Cael. 23, 57:

    Romanos, remoto metu, laxius licentiusque futuros,

    more remiss in their discipline, Sall. J. 87 fin.:

    gerere res communes,

    id. ib. 108:

    ausi aliquid,

    Quint. 2, 4, 14:

    si quid licentius dixerint,

    id. 1, 2, 7:

    translata,

    id. 8, 3, 37; 12, 10, 50:

    Liberum et Cererem pro vino et pane licentius, quam ut fori severitas ferat,

    id. 8, 6, 24; Tac. A. 6, 13.—
    2.
    lĭcĭtus, a, um, P. a., permitted, allowed, allowable, lawful ( poet. and post-Aug. for permissus, honestus):

    sermo,

    Verg. A. 8, 468:

    torus,

    Petr. 34, 8:

    acies,

    Stat. Th. 11, 123:

    negotiatio,

    Dig. 37, 14, 2:

    contractus,

    ib. 50, 14, 3.—In plur. as subst.: lĭcĭta, ōrum, n., things that are lawful:

    ipse per licita atque illicita foedatus,

    Tac. A. 15, 37.—Hence, adv., in two forms: lĭcĭtē and lĭcĭtō, rightfully, lawfully (post-class. for juste, honeste, legitime).—Form licite, Dig. 30, 114, § 5.—

    Form licito,

    Sol. 11, 8; Cod. Th. 11, 8, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > licita

  • 12 licito

    lĭcet, cŭit and cĭtum est, 2 (old form, licessit for licuerit, Plaut. As. 3, 3, 13; imp. liceto, Lex ap. Inscr. Grut. 202, 508 al.), v. n. and impers. [root lic-; Gr. lip-; v. 1. liceo], it is lawful, it is allowed or permitted; one may or can, one is at liberty to do so and so; constr. with neutr. of the demonstr. or rel. pron., with inf. or a subject-clause, with or without a dat., or dat. and inf., with ut or (more freq.) with the simple subj., or entirely absol.
    (α).
    With neutr. of the demonstr. or rel. pron. as a subject, with or without a dat.:

    licere id dicimus, quod legibus, quod more majorum institutisque conceditur. Neque enim quod quisque potest, id ei licet,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    cui facile persuasi, mihi id, quod rogaret, ne licere quidem, non modo non lubere,

    id. Att. 14, 19, 4:

    quid deceat vos, non quantum liceat vobis, spectare debetis,

    id. Rab. Post. 5, 11; cf.:

    si hominibus tantum licere judicas, quantum possunt: vide, ne, etc.,

    id. Phil. 13, 7, 15:

    si illud non licet, Saltem hoc licebit,

    Ter. Eun. 4, 2, 12: neque idem ubique aut licet aut decorum est, Quint. 5, 10, 40:

    quod in foro non expedit, illic nec liceat,

    id. 9, 2, 67:

    sin et poterit Naevius id quod lubet et ei lubebit, quod non licet, quid agendum est?

    Cic. Quint. 30, 94:

    nihil, quod per leges liceret,

    id. Mil. 16, 43:

    cui tantum de te licuit?

    Verg. A. 6, 502; Anthol. Lat. 1, 172, 150:

    cui tantum fata licere In generum voluere tuum,

    Luc. 9, 1025; cf.:

    tantumque licere horruit,

    Sil. 14, 670.—Rarely in plur.:

    cum in servum omnia liceant, est, etc.,

    Sen. Clem. 1, 18, 2.—
    (β).
    With inf. or a subject-clause, with or without a dat.: neque terram inicere, neque cruenta Convestire corpora mihi licuit, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 168 Vahl.):

    licet nemini contra patriam ducere exercitum,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    ut tibi id facere liceat,

    id. Rep. 1, 6, 10:

    M. Catoni licuit Tusculi se in otio delectare,

    id. ib. 1, 1, 1:

    sceleris crimine liceat Cn. Pompeio mortuo, liceat multis aliis carere,

    id. Lig. 6, 18; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 3; Cic. Att. 2, 1, 5:

    quaerere, qui licuerit aedificare navem senatori,

    id. Verr. 2, 5, 18, § 45:

    meamet facta mihi dicere licet,

    Sall. J. 85, 24.—Without a dat.:

    introire in aedes numquam licitum est,

    Plaut. Am. 2, 1, 70:

    impune optare istuc licet,

    Ter. Hec. 3, 5, 14:

    modo liceat vivere,

    id. Heaut. 5, 2, 28:

    licetne scire ex te?

    id. Hec. 5, 4, 33:

    hic subitam rerum commutationem videre licuit,

    Caes. B. C. 3, 27, 1; 3, 96, 4:

    si facere omnino non licebit,

    Cic. Phil. 13, 6, 14:

    licet ora ipsa cernere iratorum,

    id. Off. 1, 29, 102; cf. id. Div. 1, 41, 91:

    licet hoc videre,

    id. de Or. 3, 25, 99; id. Div. 1, 7, 13; id. Inv. 1, 15, 21; 2, 23, 71; 2, 9, 29:

    veretur ne non liceat tenere hereditatem,

    id. Att. 13, 48, 1:

    licetne extra ordinem in provocantem hostem pugnare?

    Liv. 23, 47, 1:

    poscere ut perculsis instare liceat,

    id. 2, 65, 2. —With inf. pass. (cf. Krebs, Antibarb. p. 660 sq.):

    intellegi jam licet, nullum fore imperium,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    idque e pontificio jure intellegi licet,

    id. Tusc. 1, 12, 27; cf.:

    his cognosci licuit, quantum, etc.,

    Caes. B. C. 3, 28; Cic. Off. 1, 7, 20:

    evocari ex insula Cyprios non licet,

    id. Att. 5, 21, 6:

    in senatu dici nihil liceat,

    id. ib. 3, 12, 1:

    coöptari sacerdotem licebat,

    id. Fam. 3, 10, 9:

    in eum ordinem coöptari licet,

    id. Verr. 2, 2, 49, § 120:

    id primum in poëtis cerni licet,

    id. de Or. 3, 7, 27; id. Ac. 1, 4, 17.—The noun of the subject-clause is regularly in the acc.:

    licet me id scire quid sit?

    Plaut. Ps. 1, 1, 14:

    non licet hominem esse, etc.,

    Ter. Heaut. 4, 1, 53:

    si licet me latere,

    id. ib. 4, 2, 5:

    hocine me miserum non licere meo modo ingenium frui!

    id. ib. 2, 4, 21; cf.:

    eodem ut jure uti senem Liceat, id. Hec. prol. alt. 3: non licet me isto tanto bono uti,

    Cic. Verr. 2, 5, 59, § 154:

    cum non liceret Romae quemquam esse, etc.,

    id. ib. 2, 2, 41, §

    100: ex eis locis, in quibus te habere nihil licet,

    id. ib. 2, 5, 18, §

    45: quare licet etiam mortalem esse animum judicantem aeterna moliri,

    id. Tusc. 1, 38, 91:

    cur his per te frui libertate sua, cur denique esse liberos non licet?

    id. Fl. 29, 71 B. and K. (al. liberis; v. infra).—So with esse:

    liceat esse miseros,

    Cic. Lig. 6, 18; cf.:

    medios esse jam non licebit,

    id. Att. 10, 8, 4; id. Tusc. 5, 15, 44; 1, 38, 91 Klotz N. cr.; also with fieri:

    ut eum liceat ante tempus consulem fieri,

    Auct. Her. 3, 2, 2:

    ut jam liceat una comprehensione omnia complecti non dubitantemque dicere, etc.,

    Cic. Fin. 5, 9, 26:

    haec praescripta servantem licet magnifice vivere,

    id. Off. 1, 26, 92:

    licet tamen opera prodesse multis, beneficia petentem, etc.,

    id. ib. 2, 19, 67.—So with acc. with a subject-inf., esse or fieri, even when licet is accompanied by the dat.:

    si civi Romano licet esse Gaditanum,

    Cic. Balb. 12, 29:

    potest incidere quaestio, An huic esse procuratorem liceat?

    Quint. 7, 1, 19:

    procuratorem tibi esse non licuit,

    id. 4, 4, 6 Zumpt N. cr.:

    mihi non licet esse piam,

    Ov. H. 14, 64: is erat annus, quo per leges ei consulem fieri liceret Caes. B. C. 3, 1 Oud. N. cr. —But more freq., in this case, there is an attraction of the predicate-noun to the dative dependent on licet.—Hence,
    (γ).
    Licet alicui with inf., esp. with esse:

    per hanc tibi cenam incenato esse hodie licet,

    Plaut. Stich. 4, 2, 31:

    per hanc curam quieto tibi licet esse,

    id. Ep. 3, 2, 2:

    licuit esse otioso Themistocli,

    Cic. Tusc. 1, 15, 33; cf.:

    ut tibi abesse liceat, et esse otioso,

    id. Att. 9, 2, A, 1: quare [p. 1063] judici mihi non esse liceat, id. Rab. Post. 7, 17:

    ut iis ingratis esse non liceat,

    id. Off. 2, 18, 63:

    quo in genere mihi neglegenti esse non licet,

    id. Att. 1, 17, 6:

    cur iis per te frui libertate sua, cur denique esse liberis non licet?

    id. Fl. 29, 71 (B. and K. liberos; v. supra):

    quibus otiosis ne in communi quidem otio liceat esse,

    id. Cael. 1, 1:

    quibus licet jam esse fortunatissimis,

    Caes. B. G. 6, 35, 8:

    illis timidis et ignavis licet esse,

    Liv. 21, 44, 3.—With other verbs than esse:

    ut sibi per te liceat innocenti vitam in egestate degere,

    Cic. Rosc. Am. 49, 144:

    cum postulasset... ut sibi triumphanti urbem invehi liceret,

    Liv. 38, 44 fin.

    Very rarely, in this construction, the dative with licet is wanting, and is to be supplied from the connection: atqui licet esse beatis (sc. iis),

    Hor. S. 1, 1, 19:

    licet eminus esse Fortibus,

    Ov. M. 8, 405:

    Hannibal precatur deos ut incolumi cedere atque abire liceat,

    Liv. 26, 41, 16:

    sibi vitam filiae suā cariorem fuisse, si liberae ac pudicae vivere licitum fuisset,

    id. 3, 50, 6. Cf. on this and the preced. construction, Krüger, Untersuchungen, vol. iii. p. 359 sq.; Ruddim. 2, p. 15; Zumpt, Gram. § 601; Madv. Gram. § 393, c. and obs. 1.—
    (δ).
    With ut, and more freq. with the simple subj.:

    neque jam mihi licet neque est integrum, ut, etc.,

    Cic. Mur. 4, 8:

    facto nunc laedat licet,

    Plaut. Capt. 2, 2, 53:

    mea quidem causa salvos sis licet,

    id. Rud. 1, 2, 51:

    ludas licet,

    Ter. Phorm. 2, 2, 33:

    fremant omnes licet,

    Cic. de Or. 1, 44, 195:

    sed omnia licet concurrant,

    id. Att. 14, 4, 2:

    ex qua licet pauca degustes,

    id. ib. 1, 16, 8:

    vel ipsi hoc dicas licet,

    id. ib. 5, 1, 4:

    quamvis licet insectemur istos, metuo ne soli philosophi sint,

    id. Tusc. 4, 24, 53; cf. id. Leg. 3, 10, 24; id. N. D. 3, 36, 88:

    sequatur Hermagoram licebit,

    id. Inv. 1, 51, 97; id. Rosc. Am. 17, 49:

    sis pecore et multa dives tellure licebit,

    Hor. Epod. 15, 19:

    detrahat auctori multum fortuna licebit,

    Ov. Tr. 5, 14, 3; Verg. A. 6, 400. Cf. also under II. a.—
    (ε).
    As a v. impers. absol., with or without dat.:

    immo, aliis si licet, tibi non licet,

    Ter. Heaut. 4, 15, 49:

    cum licitum est ei,

    id. And. 2, 6, 12:

    nec crederem mihi impunius Licere,

    id. Heaut. 3, 2, 50:

    quod profecto faciam, si mihi per ejusdem amicitiam licebit,

    Cic. Fam. 1, 8, 3: Ph. Sed quaeso, hominem ut jubeas arcessi. He. Licet, that may be or may be done, I have no objection, Plaut. Capt. 5, 1, 29:

    si per vos licet,

    id. As. prol. 12:

    id quod postea, si per vos, judices, licitum erit, aperietur,

    Cic. Rosc. Am. 44, 127:

    dum per aetatem licet,

    Ter. Ad. 1, 2, 28:

    fruare, dum licet,

    id. Heaut. 2, 3, 104; cf.:

    dum licet, loquimini mecum,

    id. Phorm. 3, 3, 16:

    sic ut quimus, aiunt, quando, ut volumus, non licet,

    id. And. 4, 5, 10:

    ut id, quoad posset, quod fas esset, quoad liceret, populi ad partes daret,

    Cic. Agr. 2, 7, 19.
    II.
    Transf. When licet introduces a subordinate proposition, which makes a concession, without abandoning the main proposition, it is used as a conjunction corresponding to quamvis, quamquam, etsi. In late Latin it is, like these, connected with the indicative, and in the class. per. it is not unfreq. opposed to tamen and certe in the main proposition; even if, although, notwithstanding.
    A.
    With subj. (class.):

    quoniam quidem semel suscepi, licet hercules undique omnes mihi minae et terrores periculaque impendeant omnia, succurram atque subibo,

    Cic. Rosc. Am. 11, 31:

    improbitas, licet adversario molesta sit, judici invisa est,

    Quint. 6, 4, 15: in comoedia maxime claudamus: licet Varro Musas Plautino dicat sermone locuturas fuisse, si Latine loqui vellent;

    licet, etc.,

    id. 10, 1, 99:

    vita brevis est, licet supra mille annos exeat,

    Sen. Brev. Vit. 6:

    licet ingens janitor... exsanguis terreat umbras,

    Verg. A. 6, 400. —With part. for subj.:

    isque, licet caeli regione remotos, mente deos adiit,

    Ov. M. 15, 62.—With a corresp. tamen:

    licet laudem Fortunam, tamen, ut ne Salutem culpem,

    Plaut. As. 3, 3, 28:

    licet saepius tibi hujus generis litteras mittam... sed tamen, etc.,

    Cic. Fam. 13, 27, 1:

    licet tibi significarim, ut ad me venires, tamen, etc.,

    id. Att. 3, 12, 3; Quint. 2, 2, 8; 8, 3, 69:

    licet ergo non sint confirmati testamento, a me tamen, ut confirmati, observabuntur,

    Plin. Ep. 2, 16, 3; Quint. 7 praef. § 2: constet illi licet fides et benevolentia, tranquillitas tamen, etc., Sen. Tranq. Anim. 7, 6.—With ellips. of subj.:

    immatura licet, tamen huc non noxia veni (sc. venias),

    Prop. 5, 11, 17.—With a corresp. certe:

    licet enim haec quivis arbitratu suo reprehendat... certe levior reprehensio est,

    Cic. Ac. 2, 32, 102.—
    B.
    With indic. (post-class.):

    licet inter gesta et facta videtur quaedam esse subtilis differentia, attamen, etc.,

    Dig. 50, 16, 58; 2, 15, 8, § 25:

    licet directae libertates deficiunt, attamen, etc.,

    ib. 29, 7, 2: obduxi licet arma, sum Priapus, Poëta ap. Anth. Lat. 5, 218; Macr. S. 1, 11; App. M. 2, p. 117, 25.—
    C.
    As an adv. with adj. or part., although (post-class.):

    licet contumacissimum, tamen efficacissimum, etc.,

    Sen. Cons. ad Marc. 8, 1:

    miles, licet membris vigentibus firmus, se solum circumspicit,

    Amm. 14, 10, 12; 17, 12, 11; Claud. Mam. Paneg. Max. 1.—Hence,
    1.
    lĭcens, entis, P. a., free, unrestrained, uncurbed, bold, forward, presumptuous, licentious.
    A.
    Of persons (only poet. and in post-class. prose):

    quam audaces et quam licentes sumus qui, etc.,

    Gell. 15, 9, 4:

    unde licens Fabius sacra Lupercus habet,

    Prop. 4, 1, 26:

    turba licens, Naides improbae,

    Sen. Hippol. 777.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things (once in Cic.; elsewh. only poet. and in post-Aug. prose):

    licentior dithyrambus,

    Cic. de Or. 3, 48, 185:

    hic tibi multa licet sermone licentia tecto Dicere,

    Ov. A. A. 1, 569:

    joci,

    Stat. S. 1, 6, 93:

    licentior epistula, Plin. N. H. prooem. § 1: imperium,

    Val. Max. 6, 4, 2:

    vita,

    id. 9, 1, 3. —Hence, adv.: lĭcenter, freely, according to one's own pleasure or fancy; and, in a bad sense, without restraint, boldly, impudently, licentiously (class.):

    at quam licenter!

    Cic. N. D. 1, 39, 109:

    ut ingredi libere, non ut licenter videatur errare,

    id. Or. 23, 77:

    Graeci licenter multa,

    Quint. 1, 8, 6:

    aliquid facere,

    Liv. 26, 10.— Comp.:

    (servos) licentius, liberius, familiarius cum domina vivere,

    Cic. Cael. 23, 57:

    Romanos, remoto metu, laxius licentiusque futuros,

    more remiss in their discipline, Sall. J. 87 fin.:

    gerere res communes,

    id. ib. 108:

    ausi aliquid,

    Quint. 2, 4, 14:

    si quid licentius dixerint,

    id. 1, 2, 7:

    translata,

    id. 8, 3, 37; 12, 10, 50:

    Liberum et Cererem pro vino et pane licentius, quam ut fori severitas ferat,

    id. 8, 6, 24; Tac. A. 6, 13.—
    2.
    lĭcĭtus, a, um, P. a., permitted, allowed, allowable, lawful ( poet. and post-Aug. for permissus, honestus):

    sermo,

    Verg. A. 8, 468:

    torus,

    Petr. 34, 8:

    acies,

    Stat. Th. 11, 123:

    negotiatio,

    Dig. 37, 14, 2:

    contractus,

    ib. 50, 14, 3.—In plur. as subst.: lĭcĭta, ōrum, n., things that are lawful:

    ipse per licita atque illicita foedatus,

    Tac. A. 15, 37.—Hence, adv., in two forms: lĭcĭtē and lĭcĭtō, rightfully, lawfully (post-class. for juste, honeste, legitime).—Form licite, Dig. 30, 114, § 5.—

    Form licito,

    Sol. 11, 8; Cod. Th. 11, 8, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > licito

  • 13 octoni

    octōni, ae, a, num. distr. adj. [octo].
    I.
    Eight each, eight at a time, by eights:

    cum alii octonos lapides ecfodiunt,

    Plaut. Capt. 3, 5, 66:

    partes,

    Varr. L. L. 9, § 30 Müll.:

    hujus generis octoni ordines ducti,

    Caes. B. G. 7, 73, 8:

    imperat Bellovacis decem, octona Pictonibus,

    id. ib. 7, 75, 3:

    octona milia peditum praetoribus data,

    Liv. 32, 28.—
    II.
    In gen., eight:

    octonis iterum natalibus actis,

    Ov. M. 13, 753:

    anni,

    id. ib. 5, 50.— Sing.: octonus (late Lat.) numerus, the number eight, Hil. prol. in Psa. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > octoni

  • 14 reliquiae

    rē̆lĭquĭae (in the poets, also rellĭqu-; cf. religio init.), ārum ( gen. sing. reliquiae, App. Apol. ap. Carm. p. 277, 13), f. [relinquo, I. B. 1.], the leavings, remains, relics, remnant, rest, remainder of any thing.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    is navem atque omnia, perdidit in mari, Haec bonorum ejus sunt reliquiae,

    Plaut. Rud. 1, 3, 17; cf.:

    de bonis quod restat reliquiarum,

    id. ib. 5, 1, 7:

    paucorum mensum sunt relictae reliquiae,

    id. Most. 1, 1, 81 Lorenz ad loc.; cf. exercitūs, Auct. B. Alex. 40 fin.:

    copiarum,

    Nep. Them. 5, 1; cf.:

    tantae cladis,

    Liv. 22, 56; 43, 10:

    pugnae,

    id. 5, 12:

    belli,

    id. 9, 29; Sall. H. 1, 48, 8 Dietsch; Vell. 2, 17, 1:

    legionum,

    id. 2, 46, 4:

    dum belli reliquiae peraguntur,

    Just. 22, 8, 6; 15:

    Danaūm,

    i. e. the remnant of the Trojans who had escaped from the hands of the Greeks, Verg. A. 1, 30; 598; 3, 87 al.:

    hujus generis reliquias restare video (sc. hominum),

    Ter. Ad. 3, 3, 90: gladiatoriae familiae, * Caes. B. C. 21, 4:

    cibi,

    excrements, Cic. N. D. 2, 55, 138; so absol., Sen. Const. 13, 1:

    hordei,

    Phaedr. 5, 4, 3:

    vini,

    id. 3, 1, 6:

    virorum,

    Verg. A. 8, 356:

    limae,

    Plin. 34, 7, 18, § 44; cf. Vulg. Exod. 8, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    The leavings, remains, remnants, fragments of food (cf.:

    cenarum reliquiae,

    App. M. 2, p. 125, 22), Plaut. Curc. 3, 18:

    immo si scias reliquiae quae sint,

    id. ib. 2, 3, 42:

    cras de reliquiis nos volo,

    id. Stich. 3, 2, 40:

    reliquias ubi videro,

    id. Men. 1, 2, 33; 3, 1, 15; id. Pers. 1, 3, 25: Phaedr. 1, 22, 6; Suet. Galb. 22; Petr. 6.— Hence in a double sense: vellem Idibus Martiis me ad cenam (i. e. to the assassination of Cæsar) invitasses: reliquiarum (i. e. Antony) nihil fuisset, Cic. Fam. 12, 4, 1. —
    2.
    The remains, relics, ashes of a deceased person;

    esp. of a body that has been burned: C. Marii sitas reliquias apud Anienem dissipari jussit Sulla victor,

    Cic. Leg. 2, 22, 56; [p. 1559] Sen. Ep. 92, 35; Tac. A. 1, 62; 2, 69; 75; 3, 4; Suet. Oth. 10; id. Aug. 100; id. Ner. 38; id. Tib. 54; id. Calig. 3; Just. 11, 15, 15; Verg. A. 5, 47; 4, 343; 6, 227; cf.:

    reliquiae (polypi) adservatae miraculo pependere pondo DCC.,

    Plin. 9, 30, 48, § 93.—Hence in a double sense:

    si funus id habendum sit, quo non amici conveniunt ad exsequias cohonestandas, sed bonorum emptores, ut carnifices ad reliquias vitae lacerandas et distrahendas,

    Cic. Quint. 15, 50.—
    3.
    The (unconsumed) remains of the flesh of a sacrifice (different from exta), Suet. Aug. 1.—
    II.
    Trop., remnants, remains, remainder, rest, etc.:

    animaï reddidit omnes,

    Lucr. 3, 656:

    vis illius aestus Reliquias vitae membris ex omnibus aufert,

    id. 6, 825:

    motus vitalis,

    id. 2, 955:

    donec reliquias maxime reliquiae rerum earum moventur in animis et agitantur, de quibus vigilantes aut cogitavimus aut agimus,

    Cic. Div. 2, 67, 140:

    pristinae fortunae,

    id. Sull. 1, 1:

    maximi belli,

    id. Prov. Cons. 8, 19:

    quam palmam utinam di immortales, Scipio, tibi reservent, ut avi reliquias persequare,

    i. e. the finishing of the Punic war, id. Sen. 6, 19:

    id cum est apud oratores frequentissimum, tum etiam in usu cottidiano quasdam reliquias habet,

    Quint. 8, 5, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > reliquiae

  • 15 relliquiae

    rē̆lĭquĭae (in the poets, also rellĭqu-; cf. religio init.), ārum ( gen. sing. reliquiae, App. Apol. ap. Carm. p. 277, 13), f. [relinquo, I. B. 1.], the leavings, remains, relics, remnant, rest, remainder of any thing.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    is navem atque omnia, perdidit in mari, Haec bonorum ejus sunt reliquiae,

    Plaut. Rud. 1, 3, 17; cf.:

    de bonis quod restat reliquiarum,

    id. ib. 5, 1, 7:

    paucorum mensum sunt relictae reliquiae,

    id. Most. 1, 1, 81 Lorenz ad loc.; cf. exercitūs, Auct. B. Alex. 40 fin.:

    copiarum,

    Nep. Them. 5, 1; cf.:

    tantae cladis,

    Liv. 22, 56; 43, 10:

    pugnae,

    id. 5, 12:

    belli,

    id. 9, 29; Sall. H. 1, 48, 8 Dietsch; Vell. 2, 17, 1:

    legionum,

    id. 2, 46, 4:

    dum belli reliquiae peraguntur,

    Just. 22, 8, 6; 15:

    Danaūm,

    i. e. the remnant of the Trojans who had escaped from the hands of the Greeks, Verg. A. 1, 30; 598; 3, 87 al.:

    hujus generis reliquias restare video (sc. hominum),

    Ter. Ad. 3, 3, 90: gladiatoriae familiae, * Caes. B. C. 21, 4:

    cibi,

    excrements, Cic. N. D. 2, 55, 138; so absol., Sen. Const. 13, 1:

    hordei,

    Phaedr. 5, 4, 3:

    vini,

    id. 3, 1, 6:

    virorum,

    Verg. A. 8, 356:

    limae,

    Plin. 34, 7, 18, § 44; cf. Vulg. Exod. 8, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    The leavings, remains, remnants, fragments of food (cf.:

    cenarum reliquiae,

    App. M. 2, p. 125, 22), Plaut. Curc. 3, 18:

    immo si scias reliquiae quae sint,

    id. ib. 2, 3, 42:

    cras de reliquiis nos volo,

    id. Stich. 3, 2, 40:

    reliquias ubi videro,

    id. Men. 1, 2, 33; 3, 1, 15; id. Pers. 1, 3, 25: Phaedr. 1, 22, 6; Suet. Galb. 22; Petr. 6.— Hence in a double sense: vellem Idibus Martiis me ad cenam (i. e. to the assassination of Cæsar) invitasses: reliquiarum (i. e. Antony) nihil fuisset, Cic. Fam. 12, 4, 1. —
    2.
    The remains, relics, ashes of a deceased person;

    esp. of a body that has been burned: C. Marii sitas reliquias apud Anienem dissipari jussit Sulla victor,

    Cic. Leg. 2, 22, 56; [p. 1559] Sen. Ep. 92, 35; Tac. A. 1, 62; 2, 69; 75; 3, 4; Suet. Oth. 10; id. Aug. 100; id. Ner. 38; id. Tib. 54; id. Calig. 3; Just. 11, 15, 15; Verg. A. 5, 47; 4, 343; 6, 227; cf.:

    reliquiae (polypi) adservatae miraculo pependere pondo DCC.,

    Plin. 9, 30, 48, § 93.—Hence in a double sense:

    si funus id habendum sit, quo non amici conveniunt ad exsequias cohonestandas, sed bonorum emptores, ut carnifices ad reliquias vitae lacerandas et distrahendas,

    Cic. Quint. 15, 50.—
    3.
    The (unconsumed) remains of the flesh of a sacrifice (different from exta), Suet. Aug. 1.—
    II.
    Trop., remnants, remains, remainder, rest, etc.:

    animaï reddidit omnes,

    Lucr. 3, 656:

    vis illius aestus Reliquias vitae membris ex omnibus aufert,

    id. 6, 825:

    motus vitalis,

    id. 2, 955:

    donec reliquias maxime reliquiae rerum earum moventur in animis et agitantur, de quibus vigilantes aut cogitavimus aut agimus,

    Cic. Div. 2, 67, 140:

    pristinae fortunae,

    id. Sull. 1, 1:

    maximi belli,

    id. Prov. Cons. 8, 19:

    quam palmam utinam di immortales, Scipio, tibi reservent, ut avi reliquias persequare,

    i. e. the finishing of the Punic war, id. Sen. 6, 19:

    id cum est apud oratores frequentissimum, tum etiam in usu cottidiano quasdam reliquias habet,

    Quint. 8, 5, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > relliquiae

  • 16 resto

    rē-sto, stĭti, 1 ( perf. subj. restaverit, Prop. 2, 34, 53), v. n.
    I.
    To stop behind, keep back, stand still (very rare and only poet., whereas resisto is class.).
    A.
    Lit.: si resto, pergit, ut eam: si ire conor, prohibet betere, Pac. ap. Non. 77, 25. —
    B.
    Trop.: impetus haut longe mediis regionibus restat, Enn. ap. Fest. p. 285 Müll. (Ann. v. 475 Vahl.):

    nullo dominae teritur molimine amator Restat et immerita sustinet aure minas,

    stands firm, holds out, Prop. 2, 25 (3, 20), 18. —
    II.
    To withstand, resist, oppose (so less freq. than resisto, and not in Cic. or Cæs.).
    A.
    Of military resistance, to stand firm, hold out, not yield; constr. usually absol.; rarely with dat. or adversum: Illyrii restant sicis sibinisque fodantes, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 336 Müll. (Ann. v. 496 Vahl.): validam urbem multos dies restantem pugnando vicit, Sall. ap. Non. 526, 12 (id. H. 1, 75 Dietsch):

    quia summā vi restare (milites) nunciabantur,

    Liv. 4, 58 Drak.:

    solā virtute militum restantes caeduntur caeduntque,

    id. 6, 30; 32; 8, 39; 23, 45; 26, 3; 29, 2;

    34, 14: dum restat Hector,

    Prop. 3, 8, 31:

    nunc in restantes mucronem comminus urget,

    Sil. 10, 25.— Impers. pass.:

    ut quā minimā vi restatur, eā parte irrumpat,

    Liv. 34, 15. — With dat.:

    paucis plures vix restatis,

    Liv. 23, 45 fin.:

    restando adversis,

    Sil. 10, 125.—With adversum:

    paulum morae attulere ferrati restantibus laminis adversum pila et gladios,

    Tac. A. 3, 46.—
    B.
    Apart from milit. lang., in gen.:

    nunc ratio nulla est restandi, nulla facultas, etc.,

    Lucr. 1, 110:

    is mihi, dum resto, juvenili guttura pugno Rupit,

    Ov. M. 3, 626; 7, 411:

    in quā re nunc tam confidenter restas, stulta?

    oppose me, Ter. Heaut. 5, 3, 7; cf. Plaut. Most. 5, 2, 50. —Of things:

    aera claustris restantia vociferantur,

    Lucr. 2, 450:

    restantia claustra,

    Sil. 7, 130.—
    III.
    To be left, remain (syn. remaneo; the predominant signif. of the word;

    most freq. in the third person): hujus generis reliquias Restare video,

    Ter. Ad. 3, 3, 91:

    ego conviviis delector nec cum aequalibus solum qui pauci jam admodum restant, sed cum vestrā etiam aetate,

    Cic. Sen. 14, 46:

    ego vivendo vici mea fata, superstes Restarem ut genitor,

    Verg. A. 11, 161:

    de bonis quod restat reliquiarum,

    Plaut. Rud. 5, 1, 7; cf. id. Cist. 1, 3, 40:

    unam sibi spem reliquam in Etruscis restare,

    Liv. 10, 16; Cic. Scaur. Fragm. 45, p. 268 Orell.:

    quae (studia) sola ei in malis restiterunt,

    id. Sull. 26, 74:

    omnes composui. Felices! Nunc ego resto,

    Hor. S. 1, 9, 28; Pers. 3, 97:

    de viginti Restabam solus,

    Ov. M. 3, 687:

    jam labor exiguus Phoebo restabat,

    id. ib. 6, 486:

    duae restant noctes de mense secundo,

    id. F. 2, 857:

    si e nobis aliquid nisi umbra restat,

    id. Am. 3, 9, 60:

    jam duo restabant fata tum,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 35:

    qui e divisione tripartitā duas partes absolverit, huic necesse est restare tertiam,

    Cic. Off. 3, 2, 9:

    infinitae caedi,

    id. Cat. 3, 10: dona ferens pelago et flammis restantia Trojae, left, remaining from the sea, etc., Verg. A. 1, 679:

    unum etiam restat amico nostro ad omne dedecus, ut, etc.,

    id. Att. 8, 7:

    hoc unum restabat, ut,

    Ov. M. 2, 471; cf.:

    illud etiam restiterat, ut, etc.,

    Cic. Quint. 9, 33.— Impers.:

    restat, ut aut summa neglegentia tibi obstiterit, aut, etc.,

    Cic. Quint. 12, 41; so,

    restat, ut,

    id. N. D. 2, 16, 44; 17 init.; Hor. Ep. 1, 1, 27 al.—With inf. (mostly poet.):

    nec aliud restabat quam corrigere, etc.,

    Liv. 44, 4, 8:

    restabat aliud nihil, nisi oculos pascere,

    Ter. Phorm. 1, 2, 35; Ov. M. 1, 700; Stat. S. 4, 1, 40.—
    2.
    In partic., with reference to the future, to remain for, await one (rare and mostly poet.):

    quid restat, nisi porro ut fiam miser,

    Ter. Hec. 3, 1, 20:

    placet (vobis) socios sic tractari, quod restat, ut per haec tempora tractatos videtis?

    i. e. hereafter, for the future, Cic. Verr. 2, 3, 89, § 208:

    nudus humi jacet infans... ut aequom est, cui tantum in vitā restet transire malorum,

    Lucr. 5, 227; Hor. Ep. 1, 6, 27:

    hoc Latio restare canunt,

    Verg. A. 7, 270; Ov. F. 2, 749.

    Lewis & Short latin dictionary > resto

  • 17 stolidus

    stŏlĭdus, a, um, adj. [root star-; Gr. stereos, firm; cf. stultus; v. Corss. Ausspr. 2, 155 sq.].
    I.
    Unmovable; and hence, slow, coarse, uncultivated, rude (class.; cf.: fatuus, insipiens, stupidus, stultus, insulsus).—
    B.
    Lit.: stolidum genus Aeacidarum Bellipotentes sunt magi' quam sapientipotentes, Enn. ap. Cic. Div. 2, 56, 116 (Ann. v. 187 Vahl.):

    nam vi depugnare sues stolidi soliti sunt,

    id. ib. 2, 56, 116 (Ann. v. 109 id.).—
    II.
    Dull, senseless, slow of mind, obtuse, stupid, stolid:

    mī stolido,

    Plaut. Capt. 3, 4, 123:

    stulti, stolidi, fatui, fungi, bardi, blenni, buccones,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 2:

    quid, stolide, clamas?

    id. Aul. 3, 2, 1; id. Ep. 3, 3, 40; id. Bacch. 3, 6, 19:

    vix tandem sensi stolidus,

    Ter. And. 3, 1, 12: indocti stolidique, * Hor. Ep. 2, 1, 184: Lentulus perincertum stolidior an vanior, Sall. ap. Gell. 18, 4, 4 (H. 4, 35 Dietsch):

    dux ipse inter stolidissimos,

    Liv. 22, 28, 9:

    o vatum stolidissime, falleris,

    Ov. M. 13, 774.—Of the Stoics, Lucr. 1, 641; 1, 1068.—
    B.
    Transf., of things:

    nihil est stultius neque stolidius,

    Plaut. Trin. 1, 2, 162; cf.:

    nullum est hoc stolidius saxum,

    id. Mil. 4, 2, 33:

    aures (Midae),

    Ov. M. 11, 175; cf.

    barba (Jovis),

    Pers. 2, 28:

    vires,

    Liv. 28, 21, 10: hujus generis causarum alia sunt quieta, nihil agentia, stolida quodammodo, i. e, inert, inoperative, * Cic. Top. 15, 59:

    stolida impudensque postulatio,

    Liv. 21, 20:

    fiducia,

    id. 34, 46, 8:

    superbia,

    id. 45, 3:

    audacia,

    Tac. H. 4, 15:

    procacitas,

    Mart. 1, 42, 19.—Hence, adv.: stŏlĭdē, stupidly, stolidly.
    I.
    Lit.:

    id non promissum magis stolide quam stolide creditum,

    Liv. 25, 19; 7, 5:

    laetus,

    id. 7, 10; 27, 17; cf. Tac. A. 1, 3; Just. 2, 3:

    stolide castra subgressus,

    Sall. H. 4, 67 Dietsch.— Comp., Amm. 19, 5, 2.—
    II.
    Transf., of things:

    stolide tument pulmonea (mala),

    Plin. 15, 14, 15, § 52.

    Lewis & Short latin dictionary > stolidus

  • 18 Varius

    1.
    vărĭus, a, um, adj., diverse, different, manifold, changing, varying, various (cf.: diversus, distinctus).
    I.
    Lit.
    A.
    Of color, etc., variegated, party-colored, mottled, etc.:

    arietis lingua nigra aut varia, vestis,

    Varr. R. R. 2, 2, 4:

    variā veste exornatus fuit,

    Ter. Eun. 4, 4, 16;

    so of color: uvae,

    Cato, R. R. 33, 4; 33, 73:

    lynces,

    Verg. G. 3, 264:

    serpens,

    Ov. M. 6, 114:

    anguis,

    id. ib. 4, 619:

    pica,

    Petr. 28 fin.:

    flores,

    Tib. 1, 7, 45; Ov. M. 10, 123:

    plumae,

    Hor. A. P. 2:

    lapides,

    id. S. 2, 4, 83:

    columnae,

    of variegated marble, id. Ep. 1, 10, 22:

    auctumnus purpureo colore,

    id. C. 2, 5, 12:

    colores,

    Ov. M. 1, 270; cf.:

    vestra latera loris faciam ut valide varia sint,

    i. e. black and blue, Plaut. Ps. 1, 2, 12; id. Mil. 2, 2, 61: tergum varium, Pomp. ap. Non. 19, 31 (Com. Rel. v. 139 Rib.): sparsa quoque in vario passim miracula caelo videt, diversified, i. e. with constellations of various forms, Ov. M. 2, 193.—
    2.
    Subst.: vărĭa, ae, f. (i. e. bestia, a mottled animal).
    a.
    A panther, Plin. 8, 17, 23, § 63 sq.—
    b.
    A kind of magpie, Plin. [p. 1959] 10, 29, 41, § 78.—
    B.
    In rural lang.:

    terra,

    wet above and dry beneath, Col. 2, 4, 5:

    sulcus,

    Cato, R. R. 61, 2; Plin. 18, 19, 49, § 174.—
    II.
    Trop., diverse, different, manifold, changing, varying, changeable, various, etc.: varium poëma, varia oratio, varii mores, varia fortuna;

    voluptas etiam varia dici solet,

    Cic. Fin. 2, 3, 10:

    (qualitates) variae et quasi multiformes,

    id. Ac. 1, 7, 26:

    et ea, quae videntur acerba, quae multa et varia in hominum vitā fortunāque versantur,

    id. Off. 1, 20, 67:

    curricula multiplicium variorumque sermonum,

    id. Or. 3, 12:

    res varia et multiplex,

    id. Fl. 3, 6:

    multae, copiosae variaeque rationes,

    id. de Or. 1, 51, 222; cf.:

    varia et diversa genera et bellorum et hostium,

    id. Imp. Pomp. 10, 28; cf. id. de Or. 3, 16, 61; 1, 61, 262:

    varium jus et dispar condicio,

    id. Verr. 2, 5, 19, § 49:

    eventus varii fortunae,

    Caes. B. G. 2, 22: victoria, wavering, = anceps, Sall. J. 5, 1; Liv. 2, 6, 10; so,

    bellum,

    Flor. 4, 12, 26. —Of opinions: varias esse opiniones intellego: sunt qui putant, etc., i. e. divergent opinions, differences where there is yet substantial agreement (while diversae opiniones are opposite views), Cic. Fam. 1, 9, 25. —
    2.
    Varium est, with a rel.-clause:

    quales sint (dii), varium est,

    various opinions prevail, Cic. N. D. 2, 5, 13.—
    B.
    Esp., of persons, etc.
    1.
    Of abilities, versatile:

    Plato et varius et multiplex et copiosus fuit,

    Cic. Ac. 1, 4, 17; cf.:

    antequam scirem quam varium, quam flexibile quam multiplex (ejus ingenium) esset,

    Plin. Ep. 1, 16, 1:

    Antonius ingenio varius,

    Flor. 4, 3, 4.—
    2.
    Of character, fickle, inconstant, changeable, untrustworthy: miror quid sit, quod pater tuus, homo constantissimus, te nobis varium reliquit ( beaten black and blue, and fickle-minded,) Cic. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 48:

    animus audax, subdolus, varius,

    Sall. C. 5, 4:

    varius incertusque agitabat,

    id. J. 74, 1:

    voltu et oculis pariter atque animo varius,

    agitated, irresolute, id. ib. 113, 3:

    Pausanias magnus homo, sed varius in omni genere vitae fuit,

    Nep. Paus. 1, 1; cf.:

    varium et mutabile semper Femina,

    a fickle thing, Verg. A. 4, 569.—Hence, adv.: vărĭē.
    A.
    Lit., with diverse colors, in a variegated manner:

    mithrax gemma multicolor, contra solem varie refulgens,

    Plin. 37, 10, 63, § 173:

    smaragdi Cyprii varie glauci,

    id. 37, 5, 18, § 67. —
    B.
    Trop., variously, changeably, diversely, differently, in various ways:

    varie moveri,

    Cic. Div. 2, 42, 89:

    qui (sermones) ab his, qui illum audierunt, perscripti varie et copiose sunt,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    numerus hujus generis late et varie diffusus est,

    id. Sest. 45, 97:

    varie sum affectus tuis litteris,

    id. Fam. 16, 4, 1:

    postea decernitur, ac non varie, sed prope cunctis sententiis,

    id. Verr. 2, 4, 65, § 145:

    ita varie per omnem exercitum laetitia, maeror, luctus atque gaudia agitabantur,

    Sall. C. 61, 9:

    in Aequis varie bellatum,

    Liv. 5, 28, 5:

    agere varie, rogando alternis suadendoque coepit,

    id. 2, 2, 9:

    hiemem aut negotia varie causari,

    Tac. A. 1, 47:

    sagittarios varie passimque collocare, Auct. B. Afr. 60: disserere,

    Tac. A. 1, 11.—With a punning allusion to 1. Varia: Ep. Perpetuon' valuisti? Th. Varie. Ep. Qui varie valent, caprigenum hominum non placet mihi neque pantherinum genus, Plaut. Ep. 1, 1, 15.
    2.
    Vărĭus, a, the name of a Roman gens; esp.,
    I.
    Q. Varius of Sucro, in Spain, called Hybrida, a tribune of the people A.U.C. 663, Cic. de Or. 1, 25, 117; id. Brut. 49, 182; 62, 221; Val. Max. 4, 3, 7.—
    II.
    L. Varius, a tragic poet, contemporary with Virgil and Horace, Verg. E. 9, 35; Hor. S. 1, 10, 44; Quint. 10, 1, 98; Mart. 8, 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > Varius

  • 19 varius

    1.
    vărĭus, a, um, adj., diverse, different, manifold, changing, varying, various (cf.: diversus, distinctus).
    I.
    Lit.
    A.
    Of color, etc., variegated, party-colored, mottled, etc.:

    arietis lingua nigra aut varia, vestis,

    Varr. R. R. 2, 2, 4:

    variā veste exornatus fuit,

    Ter. Eun. 4, 4, 16;

    so of color: uvae,

    Cato, R. R. 33, 4; 33, 73:

    lynces,

    Verg. G. 3, 264:

    serpens,

    Ov. M. 6, 114:

    anguis,

    id. ib. 4, 619:

    pica,

    Petr. 28 fin.:

    flores,

    Tib. 1, 7, 45; Ov. M. 10, 123:

    plumae,

    Hor. A. P. 2:

    lapides,

    id. S. 2, 4, 83:

    columnae,

    of variegated marble, id. Ep. 1, 10, 22:

    auctumnus purpureo colore,

    id. C. 2, 5, 12:

    colores,

    Ov. M. 1, 270; cf.:

    vestra latera loris faciam ut valide varia sint,

    i. e. black and blue, Plaut. Ps. 1, 2, 12; id. Mil. 2, 2, 61: tergum varium, Pomp. ap. Non. 19, 31 (Com. Rel. v. 139 Rib.): sparsa quoque in vario passim miracula caelo videt, diversified, i. e. with constellations of various forms, Ov. M. 2, 193.—
    2.
    Subst.: vărĭa, ae, f. (i. e. bestia, a mottled animal).
    a.
    A panther, Plin. 8, 17, 23, § 63 sq.—
    b.
    A kind of magpie, Plin. [p. 1959] 10, 29, 41, § 78.—
    B.
    In rural lang.:

    terra,

    wet above and dry beneath, Col. 2, 4, 5:

    sulcus,

    Cato, R. R. 61, 2; Plin. 18, 19, 49, § 174.—
    II.
    Trop., diverse, different, manifold, changing, varying, changeable, various, etc.: varium poëma, varia oratio, varii mores, varia fortuna;

    voluptas etiam varia dici solet,

    Cic. Fin. 2, 3, 10:

    (qualitates) variae et quasi multiformes,

    id. Ac. 1, 7, 26:

    et ea, quae videntur acerba, quae multa et varia in hominum vitā fortunāque versantur,

    id. Off. 1, 20, 67:

    curricula multiplicium variorumque sermonum,

    id. Or. 3, 12:

    res varia et multiplex,

    id. Fl. 3, 6:

    multae, copiosae variaeque rationes,

    id. de Or. 1, 51, 222; cf.:

    varia et diversa genera et bellorum et hostium,

    id. Imp. Pomp. 10, 28; cf. id. de Or. 3, 16, 61; 1, 61, 262:

    varium jus et dispar condicio,

    id. Verr. 2, 5, 19, § 49:

    eventus varii fortunae,

    Caes. B. G. 2, 22: victoria, wavering, = anceps, Sall. J. 5, 1; Liv. 2, 6, 10; so,

    bellum,

    Flor. 4, 12, 26. —Of opinions: varias esse opiniones intellego: sunt qui putant, etc., i. e. divergent opinions, differences where there is yet substantial agreement (while diversae opiniones are opposite views), Cic. Fam. 1, 9, 25. —
    2.
    Varium est, with a rel.-clause:

    quales sint (dii), varium est,

    various opinions prevail, Cic. N. D. 2, 5, 13.—
    B.
    Esp., of persons, etc.
    1.
    Of abilities, versatile:

    Plato et varius et multiplex et copiosus fuit,

    Cic. Ac. 1, 4, 17; cf.:

    antequam scirem quam varium, quam flexibile quam multiplex (ejus ingenium) esset,

    Plin. Ep. 1, 16, 1:

    Antonius ingenio varius,

    Flor. 4, 3, 4.—
    2.
    Of character, fickle, inconstant, changeable, untrustworthy: miror quid sit, quod pater tuus, homo constantissimus, te nobis varium reliquit ( beaten black and blue, and fickle-minded,) Cic. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 48:

    animus audax, subdolus, varius,

    Sall. C. 5, 4:

    varius incertusque agitabat,

    id. J. 74, 1:

    voltu et oculis pariter atque animo varius,

    agitated, irresolute, id. ib. 113, 3:

    Pausanias magnus homo, sed varius in omni genere vitae fuit,

    Nep. Paus. 1, 1; cf.:

    varium et mutabile semper Femina,

    a fickle thing, Verg. A. 4, 569.—Hence, adv.: vărĭē.
    A.
    Lit., with diverse colors, in a variegated manner:

    mithrax gemma multicolor, contra solem varie refulgens,

    Plin. 37, 10, 63, § 173:

    smaragdi Cyprii varie glauci,

    id. 37, 5, 18, § 67. —
    B.
    Trop., variously, changeably, diversely, differently, in various ways:

    varie moveri,

    Cic. Div. 2, 42, 89:

    qui (sermones) ab his, qui illum audierunt, perscripti varie et copiose sunt,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    numerus hujus generis late et varie diffusus est,

    id. Sest. 45, 97:

    varie sum affectus tuis litteris,

    id. Fam. 16, 4, 1:

    postea decernitur, ac non varie, sed prope cunctis sententiis,

    id. Verr. 2, 4, 65, § 145:

    ita varie per omnem exercitum laetitia, maeror, luctus atque gaudia agitabantur,

    Sall. C. 61, 9:

    in Aequis varie bellatum,

    Liv. 5, 28, 5:

    agere varie, rogando alternis suadendoque coepit,

    id. 2, 2, 9:

    hiemem aut negotia varie causari,

    Tac. A. 1, 47:

    sagittarios varie passimque collocare, Auct. B. Afr. 60: disserere,

    Tac. A. 1, 11.—With a punning allusion to 1. Varia: Ep. Perpetuon' valuisti? Th. Varie. Ep. Qui varie valent, caprigenum hominum non placet mihi neque pantherinum genus, Plaut. Ep. 1, 1, 15.
    2.
    Vărĭus, a, the name of a Roman gens; esp.,
    I.
    Q. Varius of Sucro, in Spain, called Hybrida, a tribune of the people A.U.C. 663, Cic. de Or. 1, 25, 117; id. Brut. 49, 182; 62, 221; Val. Max. 4, 3, 7.—
    II.
    L. Varius, a tragic poet, contemporary with Virgil and Horace, Verg. E. 9, 35; Hor. S. 1, 10, 44; Quint. 10, 1, 98; Mart. 8, 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > varius

  • 20 vehementia

    vĕhĕmentĭa, ae, f. [id.] (post-Aug.).
    I.
    Eagerness, fervency, vehemence:

    Pollio Asinius fuit acris vehementiae,

    Plin. 36, 5, 4, § 33:

    Gracchi,

    Gell. 1, 11, 14.—
    II.
    Strength:

    odoris,

    Plin. 13, 8, 16, § 59:

    saporis,

    id. 19, 5, 27, § 88; cf. id. 23, 1, 21, § 36:

    venarum,

    i. e. a strong pulse, id. 23, 1, 24, § 48:

    linteorum strigilumque,

    i. e. a copious use, id. 28, 4, 14, § 55.—
    B.
    Of language:

    inter hujus generis et illius superioris vehementiam hoc interest,

    Auct. Her. 4, 19, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > vehementia

См. также в других словарях:

  • MARIAGE — SECTION PREMIÈRE.     J ai rencontré un raisonneur qui disait: Engagez vos sujets à se marier le plus tôt qu il sera possible; qu ils soient exempts d impôt la première année, et que leur impôt soit réparti sur ceux qui au même âge seront dans le …   Dictionnaire philosophique de Voltaire

  • Religious Toleration —     Religious Toleration     † Catholic Encyclopedia ► Religious Toleration     Toleration in general signifies patient forbearance in the presence of an evil which one is unable or unwilling to prevent. By religious toleration is understood the… …   Catholic encyclopedia

  • Louis Georg Karl Pfeiffer — Ludwig Pfeiffer im Jahre 1856, aus: Malakozoologische Blätter, Band 3, 1857. Ludwig Georg Karl Pfeiffer, manchmal auch Louis Georg Karl Pfeiffer (* 4. Juli 1805 in Kassel; † 2. Oktober 1877 in Kassel) war ein deutscher Arzt, Botaniker und …   Deutsch Wikipedia

  • Louis Karl Georg Pfeiffer — Ludwig Pfeiffer im Jahre 1856, aus: Malakozoologische Blätter, Band 3, 1857. Ludwig Georg Karl Pfeiffer, manchmal auch Louis Georg Karl Pfeiffer (* 4. Juli 1805 in Kassel; † 2. Oktober 1877 in Kassel) war ein deutscher Arzt, Botaniker und …   Deutsch Wikipedia

  • Ludwig Georg Karl Pfeiffer — Ludwig Pfeiffer im Jahre 1856, aus: Malakozoologische Blätter, Band 3, 1857. Ludwig Georg Karl Pfeiffer, manchmal auch Louis Georg Karl Pfeiffer (* 4. Juli 1805 in Kassel; † 2. Oktober 1877 in Kassel) war ein deutscher Arzt, Botaniker und… …   Deutsch Wikipedia

  • Ludwig Karl Georg Pfeiffer — Ludwig Pfeiffer im Jahre 1856, aus: Malakozoologische Blätter, Band 3, 1857. Ludwig Georg Karl Pfeiffer, manchmal auch Louis Georg Karl Pfeiffer (* 4. Juli 1805 in Kassel; † 2. Oktober 1877 in Kassel) war ein deutscher Arzt, Botaniker und …   Deutsch Wikipedia

  • Пфайффер, Людвиг Георг Карл — Людвиг Георг Карл Пфайффер нем. Ludwig Georg Karl Pfeiffer …   Википедия

  • Ludwig Karl Georg Pfeiffer — (4 July 1805, Kassel 2 October 1877, Kassel) was a German physician, botanist and conchologist. Bibliography Partial list of publications:* 1837 Beschreibung und Synonymik der in deutschen Gärten lebend vorkommenden Cacteen ... (L. Öhmigke,… …   Wikipedia

  • Ludwig Karl Georg Pfeiffer — Pour les articles homonymes, voir Pfeiffer. Ludwig Georg Karl Pfeiffer. Ludwig Karl Georg Pfeiffer est un médecin, un botaniste et un …   Wikipédia en Français

  • Ludwig Karl Georg Pfeiffer — Ludwig Pfeiffer, ca. 1856 …   Wikipedia Español

  • Johann Konrad Schwarz — Johann Conrad Schwarz (auch: Schwartz; * 1676 in Coburg; † 3. Juni 1747 ebenda) war ein deutscher Pädagoge und evangelischer Theologe. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Familie 3 Werkauswahl 4 …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»